برای شروع فرآیند دریافت مهریه، روشهای مختلفی وجود دارد که میتوانید از آنها استفاده کنید:
1. توافق:
- بهترین روش برای دریافت مهریه، توافق با همسرتان است.
- در این روش، شما و همسرتان میتوانید با مذاکره و گفتگو، در مورد نحوه پرداخت مهریه به توافق برسید.
- این توافق میتواند به صورت کتبی یا شفاهی باشد.
- مزیت این روش این است که سریع، آسان و بدون نیاز به تشریفات قضایی است.
2. مراجعه به دادگاه:
- اگر با همسرتان به توافق نرسیدید، میتوانید برای دریافت مهریه به دادگاه خانواده مراجعه کنید.
- برای این کار باید دادخواست مطالبه مهریه به دادگاه ارائه دهید.
- در دادخواست باید مشخصات شما و همسرتان، تاریخ عقد نکاح، میزان مهریه و سایر اطلاعات مربوطه را ذکر کنید.
- پس از ثبت دادخواست، به شما و همسرتان وقت رسیدگی داده میشود.
- در وقت رسیدگی، شما و همسرتان باید در دادگاه حاضر شده و دلایل خود را ارائه دهید.
- دادگاه پس از بررسی مدارک و شواهد، حکم صادر میکند.
3. اجراییه:
- پس از صدور حکم به نفع شما، باید برای اجراییه اقدام کنید.
- اجراییه سندی است که به موجب آن، شما میتوانید مهریه خود را از طریق مراجع قانونی از همسرتان وصول کنید.
- برای دریافت اجراییه باید به دفترخانه مراجعه کنید.
4. توقیف اموال:
- اگر همسرتان از پرداخت مهریه خودداری کند، میتوانید اموال او را توقیف کنید.
- برای این کار باید به دادگاه اجرای احکام مراجعه کنید.
- دادگاه با بررسی مدارک شما، دستور توقیف اموال همسرتان را صادر میکند.
نکات مهم:
- برای دریافت مهریه، نیازی به وکیل نیست، اما اگر تمایل داشته باشید، میتوانید از وکیل کمک بگیرید.
- هزینه دادرسی برای پروندههای مطالبه مهریه نسبتاً کم است.
- اگر همسرتان توانایی پرداخت مهریه را به طور یکجا نداشته باشد، دادگاه میتواند مهلت یا اقساط برای پرداخت مهریه تعیین کند.
- در صورتی که همسرتان متواری باشد، میتوانید از طریق دادستان اقدام کنید.
نحوه وصول مهریه در ایران
مهریه، مالی است که طبق عقد نکاح به زن تعلق میگیرد. وصول مهریه از طرق مختلفی امکانپذیر است که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
1. توافق:
- بهترین و سادهترین روش وصول مهریه، توافق بین زن و شوهر است. در این روش، زن و شوهر با یکدیگر به توافق میرسند که مهریه به چه صورت و در چه قسطهایی به زن پرداخت شود.
- این توافق میتواند به صورت کتبی یا شفاهی باشد.
- در صورت توافق کتبی، زن سند کتبی را به عنوان مدرک در اختیار خواهد داشت.
2. اجراییه ثبتی:
- اگر مهریه در دفترخانه ازدواج به ثبت رسیده باشد، زن میتواند با مراجعه به دفترخانه و دریافت سند اجراییه ثبتی، نسبت به وصول مهریه خود اقدام کند.
- سند اجراییه ثبتی به زن این امکان را میدهد که بدون نیاز به مراجعه به دادگاه، از طریق مأمور اجرا نسبت به توقیف اموال شوهر و وصول مهریه خود اقدام کند.
3. دادخواست مطالبه مهریه:
- اگر مهریه به ثبت نرسیده باشد یا زن و شوهر در خصوص نحوه پرداخت مهریه به توافق نرسیده باشند، زن میتواند با مطرح کردن دادخواست مطالبه مهریه در دادگاه خانواده، نسبت به وصول مهریه خود اقدام کند.
- در این روش، زن باید با ارائه دلایل و مستندات، ثابت کند که مهریه به او پرداخت نشده است.
- دادگاه پس از رسیدگی به پرونده، در صورت اثبات حقانیت زن، شوهر را به پرداخت مهریه محکوم میکند.
4. توقیف اموال شوهر:
- پس از صدور حکم قطعی به نفع زن، او میتواند با مراجعه به دایره اجرای دادگاه و دریافت اجراییه، نسبت به توقیف اموال شوهر مانند منزل، خودرو، حساب بانکی و … اقدام کند.
- توقیف اموال به این معنی است که شوهر تا زمان پرداخت مهریه، حق فروش یا واگذاری اموال توقیف شده را ندارد.
5. حبس شوهر:
- در برخی موارد، دادگاه میتواند حکم حبس برای شوهر صادر کند تا او را به پرداخت مهریه مجبور کند.
- البته حبس، آخرین راه حل برای وصول مهریه است و فقط در صورتی اعمال میشود که سایر روشها کارساز نباشند.
نکات مهم:
- برای طرح دعوای مطالبه مهریه، زن نیازی به وکیل ندارد، اما داشتن وکیل میتواند در روند رسیدگی به پرونده و احقاق حقوق زن موثر باشد.
- مدت زمان وصول مهریه به عوامل مختلفی مانند پیچیدگی پرونده، تعداد دفعات مراجعه به دادگاه و … بستگی دارد.
- در صورتی که شوهر توانایی پرداخت مهریه را به صورت یکجا نداشته باشد، دادگاه میتواند مهریه را به صورت قسطبندی تعیین کند.
- زن میتواند برای تامین خواسته خود (یعنی برای اینکه مطمئن شود که شوهر مهریه را پرداخت خواهد کرد) از دادگاه درخواست تامین خواسته کند.
نحوه تنظیم شکایت برای مهریه
برای تنظیم شکایت مهریه، مراحلی را باید دنبال کنید که در ادامه به شرح آنها میپردازیم:
1. جمعآوری مدارک:
- شناسنامه و کارت ملی شما و همسرتان
- سند ازدواج
- لایحه طلاق (در صورت وجود)
- دلایل و مستندات مربوط به مهریه (در صورت وجود)
- این مدارک میتواند شامل رسید پرداخت مهریه، شهادت شهود، ارزیابی اموال و سایر مدارکی باشد که نشاندهنده میزان مهریه و نحوه پرداخت آن است.
2. مراجعه به دادگاه خانواده:
- با در دست داشتن مدارک مورد نیاز، به دادگاه خانواده محل زندگی خود مراجعه کنید.
- در دادگاه خانواده، باید دادخواست مطالبه مهریه را تکمیل و به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ارائه دهید.
3. تکمیل دادخواست:
- در دادخواست باید مشخصات کامل شما و همسرتان، تاریخ عقد نکاح، میزان مهریه، نحوه پرداخت مهریه (به طور مثال: عندالمطالبه، عندالاستطاعه، تام التمکین) و دلایل و مستندات مربوط به مهریه را به طور دقیق و صحیح ذکر کنید.
- همچنین میتوانید در دادخواست، تقاضای توقیف اموال همسرتان را نیز مطرح کنید.
4. پرداخت هزینه دادرسی:
- برای ثبت دادخواست باید هزینه دادرسی را پرداخت کنید.
- مبلغ هزینه دادرسی بر اساس میزان مهریه شما تعیین میشود.
5. رسیدگی به پرونده:
- پس از ثبت دادخواست، به شما و همسرتان وقت رسیدگی داده میشود.
- در وقت رسیدگی، شما و همسرتان باید در دادگاه حاضر شده و دلایل و مستندات خود را ارائه دهید.
- دادگاه پس از بررسی مدارک و شواهد، حکم صادر میکند.
6. اجرای حکم:
- پس از صدور حکم به نفع شما، باید برای اجرای حکم اقدام کنید.
- برای این کار باید به دفترخانه مراجعه کنید.
- در دفترخانه، اجراییه صادر میشود که به موجب آن، شما میتوانید مهریه خود را از طریق مراجع قانونی از همسرتان وصول کنید.
نکات مهم:
- برای تنظیم شکایت مهریه، نیازی به وکیل نیست، اما اگر تمایل داشته باشید، میتوانید از وکیل کمک بگیرید.
- هزینه دادرسی برای پروندههای مطالبه مهریه نسبتاً کم است.
- اگر همسرتان توانایی پرداخت مهریه را به طور یکجا نداشته باشد، دادگاه میتواند مهلت یا اقساط برای پرداخت مهریه تعیین کند.
- در صورتی که همسرتان متواری باشد، میتوانید از طریق دادستان اقدام کنید.
توقیف اموال شوهر برای مهریه در ایران
در قانون ایران، زوجه برای دریافت مهریه خود از شوهر، میتواند اموال او را توقیف کند. این فرآیند به “توقیف اموال برای مهریه” معروف است.
مراحل توقیف اموال شوهر برای مهریه:
- دریافت سند اجراییه: اولین قدم برای توقیف اموال شوهر، دریافت سند اجراییه از دادگاه است. برای این کار، زوجه باید به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دادخواست مطالبه مهریه را ثبت کند. پس از صدور حکم دادگاه و قطعیت آن، زوجه میتواند سند اجراییه را دریافت کند.
- معرفی اموال توسط شوهر: پس از دریافت سند اجراییه، زوجه میتواند از شوهر خود بخواهد تا اموال خود را برای پرداخت مهریه معرفی کند. اگر شوهر از معرفی اموال خودداری کند، زوجه میتواند با مراجعه به دایره اجرای ثبت یا دادگاه، درخواست توقیف اموال او را بدهد.
- توقیف اموال: پس از درخواست توقیف اموال، دایره اجرای ثبت یا دادگاه با بررسی مدارک و مستندات، دستور توقیف اموال شوهر را صادر میکند. اموالی که میتوان برای مهریه توقیف کرد شامل اموال منقول مانند خودرو، حساب بانکی، سهام و اموال غیرمنقول مانند زمین و خانه میشود.
- مزایده اموال: اگر شوهر پس از توقیف اموال، همچنان از پرداخت مهریه خودداری کند، اموال توقیف شده به مزایده گذاشته میشود و از حاصل فروش آن، مهریه زوجه پرداخت خواهد شد.
نکاتی در مورد توقیف اموال شوهر برای مهریه:
- توقیف اموال برای مهریه، حقی است که شرعاً و قانوناً به زن تعلق دارد و هیچگونه مانعی برای انجام آن وجود ندارد.
- برای توقیف اموال شوهر، زوجه باید حتماً سند اجراییه داشته باشد.
- شوهر نمیتواند از پرداخت مهریه و توقیف اموال خود برای آن سرباز زند.
- در صورت فوت شوهر، زوجه میتواند از ماترک او برای دریافت مهریه خود استفاده کند.
- توقیف اموال شوهر برای مهریه، میتواند آثار منفی بر روابط زناشویی داشته باشد. به همین دلیل، قبل از اقدام به این کار، زوجه باید تا حد امکان تلاش کند تا مهریه خود را از طریق توافق با شوهر دریافت کند.
نحوه دریافت مهریه بعد از فوت شوهر
فوت شوهر مانع از مطالبه مهریه توسط همسر او نمیشود. در این شرایط، زن میتواند برای دریافت مهریه خود از طریق مراجع قانونی اقدام کند.
مراحل دریافت مهریه بعد از فوت شوهر:
- مراجعه به دادگاه خانواده: اولین قدم، مراجعه به دادگاه خانواده محل زندگی متوفی یا محل سکونت زن است.
- ارائه دادخواست: زن باید دادخواست مطالبه مهریه را به دادگاه ارائه دهد. در این دادخواست باید مشخصات کامل زن و شوهر، تاریخ عقد نکاح، میزان مهریه، نحوه پرداخت مهریه (به طور مثال: عندالمطالبه، عندالاستطاعه، تام التمکین) و دلایل و مستندات مربوط به مهریه ذکر شود.
- اثبات وراثت: زن باید وراثت خود را از شوهر متوفی به اثبات برساند. برای این کار باید گواهی حصر وراثت را از اداره ثبت احوال دریافت کند.
- تعیین سهم الارث: پس از اثبات وراثت، سهم الارث زن از اموال شوهر متوفی تعیین میشود. مهریه زن از سهم الارث او پرداخت خواهد شد.
- شناسایی و توقیف اموال: زن میتواند اموال شوهر متوفی را شناسایی و توقیف کند تا از آنها مهریه خود را دریافت کند.
- اخذ حکم: پس از طی مراحل قانونی، دادگاه حکم به پرداخت مهریه به زن صادر میکند.
- اجرای حکم: زن میتواند با استفاده از حکم دادگاه، مهریه خود را از ورثه شوهر یا از طریق اجراییه از اموال آنها وصول کند.
نکات مهم:
- اگر شوهر متوفی وصیتی در خصوص پرداخت مهریه داشته باشد، وصیت او نافذ است و باید طبق آن عمل شود.
- اگر زن و شوهر متوفی دارای فرزند مشترک باشند، مهریه زن از اموال پدر به فرزندان نیز ارث میرسد.
- در صورتی که شوهر متوفی دیون و تعهدات دیگری نیز داشته باشد، مهریه زن بعد از پرداخت دیون و تعهدات از ماترک پرداخت خواهد شد.
- برای دریافت مهریه بعد از فوت شوهر، نیازی به طلاق نیست.
- زن میتواند برای انجام مراحل قانونی دریافت مهریه، از وکیل کمک بگیرد.
تقسیط مهریه در ایران
در ایران، مهریه حقی است مالی که طبق عقد نکاح به زن تعلق میگیرد. میزان مهریه در زمان عقد نکاح تعیین میشود و میتواند به صورت سکه، تومان، یا هر چیز دیگری باشد.
در برخی موارد، ممکن است شوهر توانایی پرداخت مهریه به صورت یکجا را نداشته باشد. در این صورت، زن میتواند با توافق شوهر یا از طریق حکم دادگاه، مهریه خود را به صورت قسطی دریافت کند.
نحوه تقسیط مهریه:
1. توافق:
- بهترین روش تقسیط مهریه، توافق بین زن و شوهر است. در این روش، زن و شوهر با یکدیگر به توافق میرسند که مهریه به چه صورت و در چه قسطهایی به زن پرداخت شود.
- این توافق میتواند به صورت کتبی یا شفاهی باشد.
- در صورت توافق کتبی، زن سند کتبی را به عنوان مدرک در اختیار خواهد داشت.
2. حکم دادگاه:
- اگر زن و شوهر در خصوص تقسیط مهریه به توافق نرسند، زن میتواند با مطرح کردن دادخواست مطالبه مهریه در دادگاه خانواده، نسبت به تقسیط مهریه خود اقدام کند.
- در این روش، زن باید با ارائه دلایل و مستندات، ثابت کند که مهریه به او پرداخت نشده است و شوهر توانایی پرداخت آن به صورت یکجا را ندارد.
- دادگاه پس از رسیدگی به پرونده، در صورت اثبات حقانیت زن، شوهر را به پرداخت مهریه به صورت قسطی محکوم میکند.
مواردی که دادگاه در تعیین قسط مهریه در نظر میگیرد:
- توانایی مالی شوهر: دادگاه با توجه به شغل، درآمد و سایر اموال شوهر، قسطی را تعیین میکند که شوهر توانایی پرداخت آن را داشته باشد.
- میزان مهریه: هر چه میزان مهریه بیشتر باشد، قسط آن نیز به تبع آن بیشتر خواهد بود.
- وضعیت زندگی زن: دادگاه با توجه به شرایط زندگی زن، مانند اینکه آیا شاغل است یا خیر، حضانت فرزند را بر عهده دارد یا خیر و … قسط مهریه را تعیین میکند.
نکات مهم:
- در صورتی که شوهر از پرداخت قسط مهریه امتناع کند، زن میتواند از طریق مراجع قانونی نسبت به وصول آن اقدام کند.
- زن میتواند با ارائه دادخواست تعدیل مهریه، در صورتیکه شرایط زندگی او به طور قابل توجهی تغییر کرده باشد، تقاضای افزایش قسط مهریه را داشته باشد.
- در برخی موارد، دادگاه میتواند برای تضمین پرداخت مهریه، اموال شوهر را توقیف کند.
