تفاوت دعاوی کیفری و دعاوی حقوقی

دعوای کیفری دعوایی است که در آن دولت یک متهم را به ارتکاب جرمی متهم می کند. هدف از دعوای کیفری مجازات متهم و بازدارندگی دیگران از ارتکاب جرم است.

انواع مختلفی از دعاوی کیفری وجود دارد، اما برخی از رایج ترین آنها عبارتند از:

• قتل : قتل غیرقانونی کشتن انسان دیگری است.
• حمله: حمله استفاده غیرقانونی از زور علیه شخص دیگری است.
• سرقت: سرقت گرفتن مال دیگری بدون رضایت اوست.
• دارایی مواد مخدر: تملک غیرقانونی مواد مخدر است.
• رانندگی در حالت مستی: رانندگی در حالی که تحت تأثیر الکل یا مواد مخدر است.

در دعوای کیفری، دولت بار اثبات را دارد که متهم فراتر از هر گونه تردید معقول مرتکب جرم شده است. این بدان معناست که دولت باید شواهدی ارائه دهد که متهم را به طور قاطع به جرم مرتبط کند.

اگر متهم به جرمی در دادگاه کیفری محکوم شود، ممکن است به مجازات هایی از جمله حبس، جریمه یا آزادی مشروط محکوم شود.

دعاوی حقوقی

دعاوی حقوقی به دسته‌ای از دعاوی گفته می‌شود که در مورد نقض حقوق خصوصی افراد یا اشخاص حقوقی و جبران خسارات ناشی از آن مطرح می‌شود.

تفاوت دعاوی حقوقی با دعاوی کیفری:

• منشأ: دعاوی حقوقی ناشی از نقض حقوق خصوصی افراد یا اشخاص حقوقی است، در حالی که دعاوی کیفری ناشی از وقوع جرم و جنایت است.
• مرجع رسیدگی: دعاوی حقوقی در صلاحیت دادگاه‌های حقوقی است، در حالی که دعاوی کیفری در صلاحیت دادسراها و دادگاه‌های کیفری است.
• مجازات: ضمانت اجرای دعاوی حقوقی، جبران خسارت مالی یا غیرمالی به خواهان است، در حالی که ضمانت اجرای دعاوی کیفری، مجازات مجرم است.

انواع دعاوی حقوقی:

• دعاوی مربوط به اموال و اشخاص: این دعاوی ناظر بر مالکیت، تصرف، ارث، وصیت، اموال و دارایی اشخاص است.
• دعاوی مربوط به قراردادها: این دعاوی ناظر بر تعهدات و الزامات ناشی از قراردادها است، مانند قرارداد بیع، اجاره، رهن، صلح و سازش، وکالت و…
• دعاوی مربوط به خانواده: این دعاوی ناظر بر روابط زوجین و وابستگان آنها است، مانند نکاح، طلاق، حضانت، نفقه، ولایت و…
• دعاوی مربوط به مسئولیت مدنی: این دعاوی ناظر بر جبران خسارات ناشی از فعل یا ترک فعل اشخاص به دیگری است.

مراحل طرح دعوای حقوقی:

1. تنظیم دادخواست: اولین قدم برای طرح دعوای حقوقی، تنظیم دادخواست است. دادخواست باید به صورت کتبی به زبان فارسی و با رعایت تشریفات قانونی نوشته شود.
2. پرداخت هزینه دادرسی: پس از تنظیم دادخواست، باید هزینه دادرسی را به دفتردار دادگاه پرداخت کنید.
3. ثبت دادخواست: دادخواست به همراه مدارک و مستندات به دفتردار دادگاه مربوطه ارائه می‌شود.
4. تعیین وقت رسیدگی: دبیرخانه دادگاه پس از ثبت دادخواست، وقت رسیدگی را تعیین و به طرفین دعوا ابلاغ می‌کند.
5. رسیدگی در دادگاه: در روز رسیدگی، طرفین دعوا در دادگاه حاضر شده و دلایل و مدارک خود را ارائه می‌کنند.
6. صدور رأی: پس از رسیدگی، دادگاه رأی خود را صادر می‌کند. رأی دادگاه به طرفین دعوا ابلاغ می‌شود.
7. اعتراض به رأی: در صورت نارضایتی از رأی دادگاه، می‌توان به آن اعتراض کرد و پرونده را به دادگاه تجدید نظر ارجاع داد.

• برای طرح دعوای حقوقی، می‌توانید از وکیل دادگستری کمک بگیرید.
• در صورت عدم تمکن مالی، می‌توانید از وکیل معاضدتی استفاده کنید.
• برای آگاهی بیشتر از قوانین و مقررات مربوط به دعاوی حقوقی، می‌توانید به منابع حقوقی مانند کتب، مقالات و وب سایت‌های تخصصی مراجعه کنید.

مراحل طرح دعوای حقوقی

طرح دعوای حقوقی فرآیندی است که طی آن یک شخص (خواهان) مدعی می‌شود که حق او توسط شخص دیگر (خوانده) نقض شده است و از دادگاه می‌خواهد که به نفع او حکم صادر کند. مراحل طرح دعوای حقوقی به شرح زیر است:

1. جمع آوری اطلاعات و مدارک:

• قبل از طرح دعوا، خواهان باید اطلاعات کافی در مورد موضوع دعوا و دلایل و مستندات خود جمع آوری کند. این اطلاعات و مدارک می‌تواند شامل اسناد و اوراق، قراردادها، شهود، نظرات کارشناسی و سایر ادله اثبات کننده باشد.

2. تنظیم دادخواست:

• پس از جمع آوری اطلاعات و مدارک، خواهان باید دادخواست خود را تنظیم کند. دادخواست باید به زبان فارسی نوشته شود و مشخصات خواهان و خوانده، موضوع دعوا، خواسته یا خواسته‌ها، و ادله و مستندات خواهان در آن قید شده باشد.

3. پرداخت هزینه دادرسی:

• برای طرح دعوا باید هزینه دادرسی پرداخت شود. میزان هزینه دادرسی بسته به نوع دعوا و خواسته خواهان متفاوت است.

4. ثبت دادخواست در دفتر خدمات الکترونیک قضایی:

• دادخواست و سایر مدارک باید به صورت الکترونیکی در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت شود. پس از ثبت دادخواست، به آن یک شماره پرونده اختصاص داده می‌شود.

5. ابلاغ دادخواست به خوانده:

• پس از ثبت دادخواست، دادگاه آن را به خوانده ابلاغ می‌کند. خوانده باید ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ دادخواست، لایحه دفاعیه خود را به دادگاه ارائه کند.

6. برگزاری جلسات دادرسی:

• پس از ارائه لایحه دفاعیه توسط خوانده، دادگاه وقت رسیدگی به دعوا را تعیین می‌کند. در جلسات دادرسی، خواهان و خوانده می‌توانند توضیحات و دفاعیات خود را ارائه کنند و دادگاه نیز به مدارک و شواهد طرفین رسیدگی می‌کند.

7. صدور رأی:

• پس از پایان رسیدگی، دادگاه رأی خود را صادر می‌کند. رأی دادگاه به طرفین دعوا ابلاغ می‌شود.

8. اجرای رأی:

• اگر رأی دادگاه به نفع خواهان باشد، او می‌تواند از طریق دایره اجرای احکام دادگاه، آن را به اجرا بگذارد.

نکات مهم:

• در همه مراحل طرح دعوای حقوقی، خواهان می‌تواند از وکیل دادگستری کمک بگیرد.
• اگر خواهان تمکن مالی برای پرداخت هزینه وکیل را نداشته باشد، می‌تواند از وکیل معاضدتی استفاده کند.
• در برخی از موارد، مانند دعاوی مربوط به مهریه، نفقه و حضانت فرزند، می‌توان بدون پرداخت هزینه دادرسی دعوا طرح کرد.

• اطلاعات ارائه شده در این پاسخ فقط جنبه‌ی آموزشی دارد و نباید به عنوان مشاوره حقوقی تلقی شود.
• برای کسب اطلاعات دقیق‌تر در مورد مراحل طرح دعوای حقوقی، باید به وکیل دادگستری مراجعه کنید.
• قوانین و مقررات مربوط به طرح دعوای حقوقی ممکن است در طول زمان تغییر کند، بنابراین قبل از طرح دعوا باید از آخرین قوانین و مقررات مربوطه مطلع شوید.