تنظیم قرارداد ازدواج
نکات مهم:
- تنظیم قرارداد ازدواج در ایران قانونی نیست و هیچ اثری در مراجع قضایی ندارد.
- با این حال، می تواند به عنوان یک توافقنامه خصوصی بین زوجین برای تعیین تکلیف برخی از حقوق و تعهدات آنها در رابطه با یکدیگر و در صورت جدایی یا طلاق، عمل کند.
- قبل از تنظیم هرگونه قرارداد، زوجین باید با یکدیگر در مورد تمام مسائل مربوط به ازدواج، از جمله مسائل مالی، حضانت فرزندان و تقسیم دارایی به طور کامل بحث و گفتگو کنند.
- توصیه می شود برای تنظیم قرارداد ازدواج از یک مشاور حقوقی یا وکیل متخصص در امور خانواده کمک بگیرید تا از حقوق خود محافظت کنید.
مواردی که می توانید در قرارداد ازدواج ذکر کنید:
- شروط ضمن عقد: این شروط، شرایطی هستند که زوجین در زمان عقد نکاح به آن توافق می کنند و در سند نکاح نیز قید می شوند. برخی از شروط ضمن عقد رایج عبارتند از: شرط ترک شرط، شرط وکالت، شرط استیفاء حقوق زن و …
- تعهدات مالی: این تعهدات می تواند شامل مواردی مانند نحوه اداره اموال مشترک، نحوه پرداخت نفقه، مهریه، و همچنین نحوه تقسیم دارایی در صورت طلاق باشد.
- حضانت فرزندان: در صورتیکه زوجین صاحب فرزند باشند، می توانند در مورد حضانت فرزندان در صورت جدایی یا طلاق در قرارداد توافق کنند.
- حل اختلافات: زوجین می توانند در مورد نحوه حل اختلافات احتمالی در آینده در قرارداد توافق کنند. این می تواند شامل توافق برای مراجعه به داوری یا میانجی گری باشد.
- به یاد داشته باشید که قرارداد ازدواج فقط یک توافقنامه خصوصی است و در صورت بروز اختلاف، دادگاه مطابق قانون و با در نظر گرفتن مصلحت طرفین و فرزندان، حکم صادر خواهد کرد.
قوانین تنظیم قرارداد ازدواج در ایران:
نکات کلی:
- اختیاری بودن: تنظیم قرارداد ازدواج در ایران اختیاری است و اجباری برای آن وجود ندارد.
- عدم مغایرت با شرع و قانون: شروط ضمن عقد ازدواج نباید مغایر با شرع و قانون باشد.
- آزادی اراده: طرفین عقد ازدواج آزاد هستند که هر شرطی را که مورد توافق آنهاست در قالب شروط ضمن عقد درج نمایند.
- شکل کتبی: شروط ضمن عقد باید به صورت کتبی و در سند ازدواج قید و به امضای زوجین برسد.
موارد ضروری در قرارداد ازدواج:
- مشخصات کامل زوجین: شامل نام و نام خانوادگی، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، محل سکونت و …
- مهریه: تعیین میزان و نحوه پرداخت مهریه
- نفقه: تعیین تکلیف در مورد پرداخت نفقه
- حضانت و ولایت فرزندان: تعیین تکلیف در مورد حضانت و ولایت فرزندان در صورت طلاق یا فوت یکی از زوجین
- مسکن: تعیین تکلیف در مورد مسکن زوجین
- اشتغال: تعیین تکلیف در مورد اشتغال زن
- مالکیت: تعیین تکلیف در مورد اموال زوجین در صورت طلاق
- شروط طلاق: تعیین شروطی که در صورت تحقق آنها، حق طلاق برای یکی از زوجین ایجاد می شود.
- حل و فصل اختلافات: تعیین مرجع برای حل و فصل اختلافات احتمالی
موارد تکمیلی:
- زوجین می توانند در صورت تمایل، سایر شروط مورد نظر خود را نیز در قباله ازدواج درج نمایند.
- برای تنظیم شروط ضمن عقد می توانید از نمونه های موجود در اینترنت یا از یک دفترخانه ازدواج استفاده کنید.
- ذخیره نسخه‌ای از قباله ازدواج برای هر دو طرف الزامی است.
توجه:
- این اطلاعات فقط جنبه ی اطلاع رسانی دارد و به هیچ وجه جایگزین مشاوره حقوقی تخصصی نمی باشد.
- در صورت تمایل به تنظیم یک قرارداد ازدواج دقیق و مطابق با قوانین، حتماً از یک وکیل یا مشاور حقوقی مجرب کمک بگیرید.
تنظیم قرارداد ازدواج در ایران :
- در ایران، تنظیم قرارداد ازدواج اختیاری است.
- در ایران، شروط ضمن عقد ازدواج نباید مغایر با شرع و قانون باشد.
- در ایران، آزادی اراده طرفین در تنظیم شروط ضمن عقد تا حدی محدود به شرع و قانون است
- در ایران، مهریه به عنوان یک حق شرعی و قانونی برای زن در نظر گرفته می شود
نکات حقوقی تنظیم قرارداد ازدواج
عقد نکاح یا ازدواج، یکی از مهم‌ترین عقود در نظام حقوقی ایران است که آثار و تبعات مهمی برای زوجین و فرزندان آنها به دنبال دارد. از آنجا که ازدواج یک امر دائمی و همیشگی تلقی می‌شود، تنظیم یک قرارداد ازدواج دقیق و کامل می‌تواند از بروز اختلافات و مشکلات در آینده جلوگیری کند.
در کنار قواعد عام حاکم بر تنظیم قراردادها، در تنظیم قرارداد ازدواج نیز نکات حقوقی خاص و ویژه‌ای وجود دارد که باید به آنها توجه کرد. در ادامه به برخی از این نکات اشاره می‌کنم:
موارد قابل ذکر در قرارداد ازدواج:
- اطلاعات هویتی زوجین: شامل نام و نام خانوادگی، تاریخ تولد، کد ملی، آدرس و شماره تلفن هر دو طرف باید به طور دقیق در قرارداد ذکر شود.
- مهریه: میزان مهریه باید به طور مشخص در قرارداد قید شود. مهریه می‌تواند به صورت سکه، اموال، تعهدات و یا هر چیز دیگری باشد که مورد توافق طرفین باشد.
- شروط ضمن عقد: در کنار شروط دوازده‌گانه ضمن عقد نکاح که در قانون مدنی پیش‌بینی شده است، می‌توان شروط دیگری را نیز به طور دلخواه در قرارداد ازدواج ذکر کرد.
- تعهدات زوج: تعهداتی که زوج در قبال زوجه بر عهده می‌گیرد، مانند پرداخت نفقه، تامین مسکن، امکانات زندگی و … باید به طور واضح در قرارداد مشخص شود.
- تعهدات زوجه: تعهداتی که زوجه در قبال زوج بر عهده می‌گیرد، مانند تمکین، اطاعت از زوج، عدم خروج از منزل بدون اجازه و … باید به طور واضح در قرارداد مشخص شود.
- حقوق و تکالیف مالی: در خصوص حقوق و تکالیف مالی زوجین مانند نحوه اداره اموال مشترک، نحوه پرداخت هزینه‌های زندگی و … می‌توان توافقات خاصی را در قرارداد ذکر کرد.
- نحوه حضانت فرزندان: در صورت طلاق، می‌توان در مورد نحوه حضانت فرزندان و پرداخت نفقه آنها توافقاتی را در قرارداد ذکر کرد.
- مرجع حل اختلاف: در صورت بروز اختلاف، باید در قرارداد مشخص شود که برای حل اختلاف به کدام مرجع (مثلاً دادگاه یا داوری) مراجعه شود.
نکات تکمیلی:
- توصیه می‌شود که برای تنظیم قرارداد ازدواج از یک وکیل دادگستری یا مشاور حقوقی استفاده شود.
- دو نسخه از قرارداد ازدواج تنظیم و توسط هر دو طرف امضا و اثر انگشت شود.
- یک نسخه از قرارداد ازدواج را در دفترخانه اسناد رسمی به ثبت برسانید.
مهریه در قرارداد ازدواج
نکات کلی:
- مهریه یک حق مالی است که به موجب عقد نکاح، به زن تعلق می گیرد.
- میزان مهریه در زمان عقد ازدواج توسط توافق زن و شوهر تعیین می شود.
- مهریه می تواند معین (مشخص) یا نامعین (غیر مشخص) باشد.
- مهریه معین می تواند شامل سکه، ملک، پول یا هر چیز دیگری باشد که طرفین بر آن توافق کنند.
- مهریه نامعین به مهریه المثل و مهریه المسمی تقسیم می شود.
- مهریه المثل بر اساس شأن و منزلت زن، موقعیت اجتماعی و اقتصادی خانواده، و شرایط زمان و مکان تعیین می شود.
- مهریه المسمی مهریه ای است که در عقد ازدواج به طور مشخص تعیین شده باشد، حتی اگر خلاف عادت باشد.
نحوه تعیین مهریه در قرارداد ازدواج:
- تعیین مهریه معین: در این حالت، زن و شوهر در زمان عقد ازدواج، مبلغ دقیق مهریه را به توافق یکدیگر و به صورت کتبی در سند ازدواج قید می کنند.
- تعیین مهریه نامعین: در این حالت، زن و شوهر در زمان عقد ازدواج، میزان مهریه را به صورت نامعین تعیین می کنند و نحوه محاسبه آن را مشخص می کنند. (مثلاً: مهریه المثل، مهریه المسمی)
نکات مهم در مورد مهریه در قرارداد ازدواج:
- آزادی اراده: زن و شوهر در تعیین میزان و نوع مهریه آزادی اراده دارند و می توانند هر چیزی را که مشروع باشد به عنوان مهریه تعیین کنند.
- عدم مغایرت با قانون: مهریه نباید مغایر با قانون باشد. (مثلاً: تعیین مهریه ای که پرداخت آن برای شوهر غیرممکن باشد، باطل است.)
- قید مهریه در سند ازدواج: مهریه باید به صورت کتبی در سند ازدواج قید شود.
- لزوم امضای زوجین: سند ازدواج باید به امضای هر دو زوج برسد.
نمونه هایی از مهریه در قرارداد ازدواج:
- 14 سکه بهار آزادی
- 114 سکه بهار آزادی
- یک دانگ از شش دانگ آپارتمان واقع در خیابان آزادی
- مهریه المثل
- مهریه المسمی به مبلغ یک میلیارد ریال
تغییرات قانون مهریه در سال 1401:
- طبق بخشنامه جدید قوه قضائیه در سال 1401، برای ثبت مهریه های بالای 14 سکه در دفترخانه ها، استعلام از توانایی مالی مرد الزامی شده است.
- در صورتی که مرد توانایی مالی پرداخت مهریه را داشته باشد، مهریه به طور کامل به زن تعلق می گیرد.
- در صورتی که مرد توانایی مالی پرداخت مهریه را نداشته باشد، دادگاه با توجه به وضعیت مالی او، نحوه پرداخت مهریه را تعیین می کند.
توجه:
- این اطلاعات فقط جنبه ی اطلاع رسانی دارد و به هیچ وجه جایگزین مشاوره حقوقی تخصصی نمی باشد.
- در صورت تمایل به تنظیم یک قرارداد ازدواج دقیق و مطابق با قوانین، حتماً از یک وکیل یا مشاور حقوقی مجرب کمک بگیرید.
