حذف فیزیکی سند مالکیت تک برگ

از هفته قوه قضاییه در سال 1403، سندهای مالکیت تک برگ به صورت الکترونیکی صادر خواهند شد و نسخه فیزیکی آنها حذف خواهد شد.

این طرح به منظور کاهش جعل سند، افزایش امنیت معاملات ملکی و سهولت دسترسی به اطلاعات انجام می‌شود.

مراحل حذف فیزیکی سند مالکیت تک برگ:

1. صدور سند الکترونیکی: از این تاریخ به بعد، برای تمام املاک و مستغلات جدید، سند الکترونیکی صادر خواهد شد.
2. تبدیل سندهای تک برگ به الکترونیکی: برای املاک و مستغلاتی که قبلاً سند تک برگ برای آنها صادر شده است، مالکان می‌توانند با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی و پرداخت هزینه‌های مربوطه، نسخه الکترونیکی سند خود را دریافت کنند.
3. بنا بر اعلام سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، نسخه فیزیکی سند تک برگ پس از صدور سند الکترونیکی، اعتبار قانونی خود را از دست خواهد داد.

مزایای حذف فیزیکی سند مالکیت تک برگ:

• کاهش جعل سند: با حذف نسخه فیزیکی سند، جعل سند بسیار دشوارتر خواهد شد.
• افزایش امنیت معاملات ملکی: با استفاده از امضای الکترونیکی و پلتفرم‌های امن در صدور و انتقال سند الکترونیکی، معاملات ملکی امن‌تر خواهند شد.
• سهولت دسترسی به اطلاعات: اطلاعات مربوط به املاک و مستغلات به طور الکترونیکی در دسترس مالکان و مراجع ذیربط خواهد بود.

نکات مهم:

• مالکان املاک و مستغلات برای استفاده از خدمات الکترونیکی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، باید در سامانه این سازمان ثبت نام کنند.
• هزینه صدور سند الکترونیکی و تبدیل سند تک برگ به الکترونیکی توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اعلام خواهد شد.
• برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص حذف فیزیکی سند مالکیت تک برگ می‌توانید به سایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور یا دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنید.

مزایای حذف سند مالکیت تک برگ:

1. افزایش امنیت:

• کاهش جعل و کلاهبرداری: با حذف سند فیزیکی، جعل و سوء استفاده از اسناد مالکیت به طور قابل توجهی دشوارتر می‌شود.
• کاهش سرقت: سند الکترونیکی در سامانه‌ای امن نگهداری می‌شود و از خطر سرقت یا مفقود شدن در امان است.

2. سهولت دسترسی:

• دسترسی آسان: مالک می‌تواند به راحتی و در هر زمان و مکانی از طریق سامانه‌های الکترونیکی به سند مالکیت خود دسترسی داشته باشد.
• کاهش بروکراسی: نیاز به مراجعه به دفاتر اسناد رسمی و ادارات برای دریافت یا ارائه سند مالکیت از بین می‌رود.

3. سرعت:

• انتقال سریعتر ملک: فرآیند نقل و انتقال ملک با حذف سند فیزیکی و انجام آن به صورت الکترونیکی، به طور قابل توجهی سریعتر خواهد شد.
• کاهش اطاله دادرسی: در دعاوی مربوط به املاک، با وجود سند الکترونیکی، احراز اصالت و بررسی سوابق ملک آسانتر و سریعتر انجام می‌شود.

4. صرفه جویی:

• کاهش هزینه‌ها: هزینه‌های چاپ، صدور و نگهداری سند فیزیکی از بین می‌رود.
• حفاظت از محیط زیست: با حذف نیاز به کاغذ برای صدور سند، به حفظ محیط زیست کمک می‌شود.

5. شفافیت:

• افزایش شفافیت: با ثبت و ذخیره اطلاعات معاملات در سامانه الکترونیکی، سابقه کامل هر ملک به طور شفاف و قابل دسترسی خواهد بود.
• کاهش فساد: با شفاف شدن معاملات و تمرکز آنها در یک سامانه الکترونیکی، زمینه‌های فساد و زد و بند در این حوزه کاهش می‌یابد.

6. به روز رسانی خودکار:

• اطلاع‌رسانی به موقع: هرگونه تغییر در وضعیت سند مالکیت، به طور خودکار به مالک و سایر اشخاص ذینفع اطلاع داده می‌شود.
• کاهش دعاوی حقوقی: با به روز بودن اطلاعات، احتمال بروز اختلافات و دعاوی حقوقی مربوط به املاک کاهش می‌یابد.

در کنار مزایای ذکر شده، حذف سند مالکیت تک برگ ممکن است معایبی نیز داشته باشد، مانند نیاز به دسترسی به اینترنت و سواد دیجیتال برای استفاده از سامانه‌های الکترونیکی. با این حال، به طور کلی، مزایای حذف سند مالکیت تک برگ به مراتب بیشتر از معایب آن است و این اقدام گامی مهم در جهت ایجاد نظام ثبت اسناد و املاک مدرن و کارآمد به شمار می‌رود.

کاربردهای حذف سند مالکیت تک برگ:

حذف سند مالکیت تک برگ و جایگزینی آن با سند الکترونیکی، مزایای متعددی را به همراه دارد که در ذیل به برخی از آنها اشاره می‌شود:

1. افزایش امنیت:

• با حذف سند فیزیکی، امکان جعل، مفقود شدن و سوء استفاده از سند به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
• اسناد الکترونیکی در سامانه‌ای امن و متمرکز نگهداری می‌شوند و دسترسی به آنها فقط با استفاده از رمز عبور و احراز هویت امکان‌پذیر است.

2. سهولت دسترسی:

• با حذف سند فیزیکی، دیگر نیازی به نگهداری از آن در مکانی امن و یا همراه داشتن آن در هنگام معاملات ملکی نیست.
• مالکان می‌توانند به راحتی و در هر زمان و مکانی از طریق سامانه‌های الکترونیکی به سند مالکیت خود دسترسی داشته باشند.

3. کاهش هزینه‌ها:

• با حذف فرآیندهای صدور، المثنی و انتقال سند فیزیکی، هزینه‌های مربوط به این امور به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
• همچنین، با الکترونیکی شدن فرآیندها، نیاز به مراجعه به دفاتر اسناد رسمی و سایر مراجع ذیربط نیز کاهش می‌یابد که این امر در صرفه‌جویی در وقت و هزینه‌ها نیز موثر خواهد بود.

4. افزایش سرعت معاملات:

• با الکترونیکی شدن فرآیندهای مربوط به نقل و انتقال املاک، سرعت انجام معاملات به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
• این امر به نوبه خود می‌تواند به رونق بازار مسکن و افزایش نقدینگی در این بخش کمک کند.

5. حفظ محیط زیست:

• با حذف سند فیزیکی، از مصرف کاغذ و سایر منابع طبیعی که در فرآیند صدور و چاپ این سندها استفاده می‌شود، جلوگیری به عمل می‌آید.

6. شفافیت و نظارت:

• با الکترونیکی شدن اسناد مالکیت، امکان نظارت دقیق بر معاملات ملکی و جلوگیری از تخلفات در این زمینه افزایش می‌یابد.

7. تسهیل فرآیندهای قضایی:

• در صورت بروز اختلافات ملکی، دسترسی به اطلاعات مربوط به سند مالکیت به صورت الکترونیکی، می‌تواند به تسریع فرآیندهای قضایی مرتبط با این موضوع کمک کند.

علاوه بر موارد فوق، حذف سند مالکیت تک برگ و جایگزینی آن با سند الکترونیکی، می‌تواند مزایای دیگری نیز به همراه داشته باشد که در بلندمدت به نفع اقتصاد کشور و آحاد جامعه خواهد بود. لازم به ذکر است که در حال حاضر، فرآیند حذف سند مالکیت تک برگ در مراحل اولیه خود قرار دارد و هنوز برای همه املاک اجرا نشده است. با این حال، با توجه به مزایای متعددی که این طرح دارد، انتظار می‌رود که در آینده شاهد گسترش در سراسر کشور باشیم.

قوانین مربوط به حذف سند مالکیت تک برگ و جایگزینی آن با سند الکترونیکی:

1. مصوبه مجلس شورای اسلامی:

در تاریخ 1400/12/02 مجلس شورای اسلامی، طرحی تحت عنوان “قانون حدنگاری و صدور سند الکترونیکی” به تصویب رسید. این قانون با هدف تغییر رویه صدور سند مالکیت و جایگزینی سند تک برگ با سند الکترونیکی به منظور کاهش جعل و افزایش امنیت معاملات ملکی ارائه شد.

مفاد کلیدی این قانون عبارتند از:

• توقف صدور سند تک برگ: از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون، صدور سند تک برگ متوقف می شود و اسناد املاک جدید به صورت الکترونیکی صادر خواهند شد.
• تبدیل اسناد تک برگ به الکترونیکی: دارندگان اسناد تک برگ می توانند با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی و طی مراحل قانونی، سند خود را به سند الکترونیکی تبدیل کنند.
• مزایای سند الکترونیکی: سند الکترونیکی دارای مزایایی مانند امنیت بیشتر، سهولت نگهداری و استعلام آسان است.
• تعهدات سازمان ثبت اسناد و املاک: سازمان ثبت اسناد و املاک موظف است نسبت به ایجاد زیرساخت های لازم برای صدور و نگهداری اسناد الکترونیکی اقدام کند.

2. آیین نامه اجرایی:

به منظور اجرای این قانون، آیین نامه اجرایی آن توسط سازمان ثبت اسناد و املاک و با همکاری سایر دستگاه های ذیربط تهیه و به تصویب هیات وزیران رسید. این آیین نامه شامل جزئیات مربوط به نحوه صدور و تبدیل اسناد الکترونیکی، شرایط و مدارک لازم، هزینه ها و سایر موارد مرتبط است.

مفاد کلیدی آیین نامه اجرایی عبارتند از:

• مراحل تبدیل سند تک برگ به الکترونیکی:
  1. مراجعه به دفتر اسناد رسمی
  2. ارائه مدارک لازم
  3. پرداخت هزینه ها
  4. دریافت سند الکترونیکی
• نحوه استعلام سند الکترونیکی:
  • از طریق سامانه الکترونیکی سازمان ثبت اسناد و املاک
  • با استفاده از کد رهگیری و سایر اطلاعات مورد نیاز
• وظایف دفاتر اسناد رسمی:
  • راهنمایی و مشاوره متقاضیان
  • دریافت مدارک و مستندات
  • ارسال اطلاعات به سازمان ثبت اسناد و املاک
  • تحویل سند الکترونیکی به متقاضی

3. وضعیت فعلی:

در حال حاضر، قانون حدنگاری و صدور سند الکترونیکی لازم الاجرا شده است و آیین نامه اجرایی آن نیز به تصویب رسیده است. سازمان ثبت اسناد و املاک در حال ایجاد زیرساخت های لازم برای صدور و نگهداری اسناد الکترونیکی است و صدور سند تک برگ جدید متوقف شده است.

با این حال، دارندگان اسناد تک برگ فعلا می توانند از همان اسناد خود استفاده کنند و هیچ الزامی برای تبدیل فوری آنها به سند الکترونیکی وجود ندارد. توصیه می شود برای کسب اطلاعات دقیق تر در مورد روند تبدیل سند تک برگ به الکترونیکی، به وب سایت سازمان ثبت اسناد و املاک و یا به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنید.

توجه: اطلاعات ارائه شده در این پاسخ صرفا جنبه آگاهی رسانی دارد و به هیچ وجه جایگزین مشاوره حقوقی تخصصی نیست. برای دریافت اطلاعات دقیق و به روز در مورد قوانین و مقررات مربوط به حذف سند مالکیت تک برگ، حتما به مراجع ذیصلاح مانند سازمان ثبت اسناد و املاک و یا وکیل دادگستری مراجعه کنید.

از تاریخ 1403/03/20، صدور سند تک برگ جدید متوقف شده است و به جای آن، سند الکترونیکی صادر می‌شود.

به همین دلیل، دیگر امکان حذف فیزیکی سند مالکیت تک برگ وجود ندارد.

با اجرای طرح کاداستر و صدور سند الکترونیکی، کلیه اسناد و مدارک ملکی به صورت الکترونیکی در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نگهداری می‌شود و دیگر نیازی به سند فیزیکی نیست.

مزایای حذف فیزیکی سند مالکیت تک برگ:

• کاهش جعل و سوء استفاده از اسناد
• افزایش امنیت و اعتبار اسناد ملکی
• کاهش هزینه‌های نگهداری و صدور سند
• سهولت و دسترسی سریع به اطلاعات ملکی
• کاهش مراجعه به دفاتر اسناد رسمی

مراحل انجام امور مربوط به املاک و مستغلات، از جمله صدور سند الکترونیکی، به صورت الکترونیکی از طریق سامانه سند الکترونیکی قابل انجام است.