حکم توهین و افترا مشاوره حقوقی

فهرست مطالب

توهین و افترا: تفکیک و وضوح اتهامات

توهین و افترا هر دو الفاظی هستند که برای توصیف اظهارات توهین‌آمیز یا مضر به کار می‌روند، اما تمایزات ظریفی بین آنها وجود دارد که درک آنها برای پیگیری‌های قانونی و حفظ حقوق افراد ضروری است.

توهین:

به بیانات توهین‌آمیز یا تحقیرآمیز نسبت به شخص یا چیز دیگر اشاره دارد.
هدف آن زخم زدن به شخصیت، اعتبار یا منزلت فرد است.
نیاز به اثبات صحت ندارد و صرف بیان آن می‌تواند توهین تلقی شود.
نمونه‌هایی از توهین شامل فحاشی، ناسزاگویی، تمسخر، توهین به ظاهر یا شخصیت فرد و نسبت دادن صفات ناپسند به او می‌شود.

افترا:

به بیان اظهارات خلاف واقع به قصد تخریب شهرت شخص یا چیز دیگر اشاره دارد.
برای اثبات افترا، اثبات دروغ بودن اظهارات و سوء نیت گوینده ضروری است.
می‌تواند شامل گفتار، نوشتار یا انتشار تصاویر یا ویدئوهای گمراه‌کننده باشد.
نمونه‌هایی از افترا شامل ادعای ارتکاب جرم توسط فرد، انتشار اطلاعات نادرست در مورد عملکرد شغلی یا مالی او، یا انتشار شایعات دروغین در مورد زندگی شخصی وی است.

تفاوت‌های کلیدی:

ماهیت بیان: توهین بر پایه ی نظر و عقیده استوار است، در حالی که افترا بر پایه ادعای دروغ و خلاف واقع بنا شده است.
نیاز به اثبات: توهین نیاز به اثبات صحت ندارد، اما برای اثبات افترا باید دروغ بودن اظهارات و سوء نیت گوینده اثبات شود.
مقصود: هدف توهین، تخریب شخصیت و منزلت فرد است، در حالی که هدف افترا، تخریب شهرت و اعتبار او است.

پیامدهای حقوقی:

هر دو توهین و افترا می‌توانند پیامدهای حقوقی داشته باشند.
فردی که مورد توهین یا افترا قرار گرفته می‌تواند برای غرامت از طریق دادگاه اقدام کند.
در برخی موارد، توهین و افترا می‌تواند به عنوان جرم کیفری نیز مورد پیگرد قانونی قرار گیرد.
قوانین مربوط به توهین و افترا در هر کشور و حوزه قضایی متفاوت است.
مشورت با وکیل متخصص در حوزه مربوطه برای درک دقیق قوانین و پیگیری حقوقی مناسب ضروری است.

مجازات توهین و افترا در ایران، بسته به نوع و شرایط آن، متفاوت است.

توهین:

توهین ساده: طبق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی، توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک، چنانچه موجب قذف نباشد، به شلاق تا ۷۴ ضربه و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی خواهد بود.
توهین به مقامات: طبق ماده ۶۰۹ همان قانون، توهین به مقامات مذکور در این ماده، از جمله رؤسای سه قوه، معاونان رئیس جمهور، وزرا، نمایندگان مجلس و … ، در حین انجام وظیفه یا به سبب آن، به حبس از سه تا شش ماه یا شلاق تا ۷۴ ضربه و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شود.

افترا:

افترا به طور مطلق: طبق ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی، هرکس به طوری مطلق دیگری را به اعمال غیر اخلاقی متهم کند، به شلاق تا ۷۴ ضربه و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شود.
افترا به قصد تشویش اذهان عمومی: طبق ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی، هرکس به قصد تشویش اذهان عمومی یا **ایجاد تزلزل در امنیت یا نظام جمهوری اسلامی ایران، **اکاذیبی را به **نفع **یا **به **زیان **یکی **از **قوای **مملکتی **یا **قوای **مسلحه **یا **سازمان‌های **دولتی **منتشر کند، به حبس از یک تا پنج سال محکوم می‌شود.

نکات:

اثبات صحت انتساب به فرد توهین کننده یا افترا زننده: در همه موارد فوق، اثبات صحت انتساب به فرد توهین کننده یا افترا زننده، بر عهده شاکی است.
قذف: در صورتی که توهین یا افترا شامل قذف (نسبت زنا به زن شوهر دار) باشد، مجازات آن حد قذف است که در ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی تعیین شده است.
صلح و سازش: در همه موارد توهین و افترا، امکان صلح و سازش بین طرفین وجود دارد.

قوانین توهین و افترا در ایران

توهین و افترا دو جرم جداگانه در قانون ایران هستند که هر کدام مجازات خاص خود را دارند.

توهین به معنای نسبت دادن الفاظ یا حرکات زننده به شخص دیگر است، اعم از اینکه آن الفاظ یا حرکات صریح باشد یا ضمن کنایه و تمثیل بیان شود.

افترا به معنای نسبت دادن جرم یا مواردی که موجب شرمساری است به شخص دیگر است اعم از اینکه آن جرم یا موارد واقعیت داشته باشد یا نه.

قوانین مربوط به توهین و افترا در مواد 608 تا 621 قانون مجازات اسلامی آمده است.

مجازات توهین:

توهین ساده: اگر توهین به صورت ساده و بدون قید و شرط باشد، مرتکب به حبس از یک تا دو ماه یا جزای نقدی تا دو میلیون ریال محکوم خواهد شد.
توهین سنگین: اگر توهین در اماکن عمومی و یا به وسیله مطبوعات یا سایر رسانه‌ها انجام شود، مرتکب به حبس از دو تا شش ماه یا جزای نقدی تا سه میلیون ریال محکوم خواهد شد.
توهین به مقدسات: توهین به مقدسات اسلام یا هر یک از انبیاء عظام یا ائمه طاهرین (ع) یا حضرت صدیقه طاهره (س) از جرایم حدود است و مرتکب به یکی از مجازات‌های ذیل محکوم خواهد شد:
- اعدام
- حبس از یک تا پنج سال
- جزای نقدی از پنج میلیون تا پانزده میلیون ریال

مجازات افترا:

افترای ساده: اگر افترا به صورت ساده و بدون قید و شرط باشد، مرتکب به حبس از دو تا سه ماه یا جزای نقدی از پنج میلیون تا پانزده میلیون ریال محکوم خواهد شد.
افترای با قید و شرط: اگر افترا با قید و شرط باشد، یعنی افترا کننده ادعا کند که اتهام خود را ثابت می‌کند و اما نتواند آن را ثابت کند، علاوه بر مجازات ماده 619، به پنجاه تا یکصد ضربه شلاق نیز محکوم خواهد شد.
افترای به قصد تشویش اذهان عمومی: هر کس به قصد تشویش اذهان عمومی یا ایجاد هرگونه تزلزل در امنیت کشور اعم از راه پخش شایعه یا اظهارات و اکاذیب یا به وسیله مطبوعات و وسایل ارتباط جمعی اخبار کذب را به چاپ یا پخش یا نشر یا ذخیره و توزیع کند به حبس از یک تا دو سال محکوم خواهد شد.

نکات مهم:

اثبات سوء نیت: برای اثبات توهین یا افترا، باید سوء نیت مرتکب اثبات شود. یعنی باید ثابت شود که مرتکب قصد توهین یا نسبت دادن جرم یا موارد شرم آور به شخص دیگر را داشته است.
قابل گذشت بودن: جرایم توهین و افترا قابل گذشت هستند یعنی شخص مورد توهین یا افترا می‌تواند از شکایت خود صرف نظر کند.
استثنائات: در مواردی توهین یا افترا جرم محسوب نمی‌شود، مانند نقد منصفانه و اظهار نظر در موارد مربوط به وظایف اشخاص یا مصلحت عمومی با حفظ شئون