احکام شرعی مربوط به طلای پیدا شده، یا به اصطلاح فقهی “لقطه”، بسته به شرایط مختلف، متفاوت است. به طور خلاصه، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. طلای فاقد نشانه:
- اگر طلای پیدا شده هیچ نشانه ای برای شناسایی صاحبش نداشته باشد و قیمت آن کمتر از یک درهم (معادل حدود 6.3 گرم نقره) باشد، یابنده می تواند آن را برای خود بردارد.
- اما احتیاط مستحب آن است که طلا را به نیابت از صاحبش صدقه داده شود.
- اگر قیمت طلا بیشتر از یک درهم باشد، یابنده موظف است آن را تا یک سال اعلان کند تا صاحبش پیدا شود.
2. طلای دارای نشانه:
- اگر طلا دارای نشانه ای باشد که از طریق آن می توان صاحبش را پیدا کرد، یابنده، چه طلا را در حرم پیدا کرده باشد و چه در غیر حرم، موظف است آن را تا یک سال اعلان کند.
- فرقی نمی کند که صاحب طلا مسلمان باشد یا کافر.
- اگر قیمت طلا کمتر از یک درهم باشد، احتیاط واجب آن است که یابنده آن را به نیابت از صاحبش صدقه دهد.
3. نحوه اعلان:
- یابنده باید طلا را در محل های تجمع مردم مانند مسجد، بازار و … اعلان کند.
- همچنین می تواند از طریق رسانه ها مانند روزنامه و صدا و سیما برای یافتن صاحب طلا اقدام کند.
4. تصرف در لقطه بعد از اعلان:
- اگر بعد از یک سال اعلان، صاحب طلا پیدا نشود، یابنده می تواند آن را برای خود نگه دارد تا هر وقت صاحبش پیدا شد به او برگرداند.
- در این مدت، یابنده می تواند از طلا با حفظ عین آن استفاده کند.
- اما احتیاط واجب آن است که طلا را برای خود برندارد.
5. صدقه دادن طلا:
- اگر یابنده طلا را به نیابت از صاحبش صدقه دهد، ثواب صدقه برای او خواهد بود.
- اگر بعداً صاحب طلا پیدا شود و به صدقه راضی نباشد، می تواند عوض مالش را از یابنده مطالبه کند.
6. ضمان یابنده:
- اگر یابنده طلا را بعد از یک سال اعلان برای خود نگه دارد و از بین برود، در صورتی که در نگهداری آن کوتاهی نکرده و تعدی (زیاده روی) هم ننموده باشد، ضامن نیست.
7. وظایف شرعی یابنده:
- یابنده طلا موظف است احکام شرعی مربوط به لقطه را رعایت کند.
- عمداً از اعلان طلا خودداری نکند، مخصوصاً اگر احتمال دهد که اعلان مفید باشد.
- در حفظ و نگهداری طلا امانتدار باشد.
نکات:
- احتیاط در مسائل شرعی همیشه واجب است.
- در صورت وجود هرگونه تردید یا سوال، باید به مراجع عظام تقلید یا متخصصان فقهی مراجعه کرد.
- قوانین مربوط به اموال پیدا شده در کشورهای مختلف ممکن است با یکدیگر متفاوت باشد.
