عواقب عدم حضور در جلسه دادگاه بستگی به نوع دادگاه (مدنی یا کیفری) و نقش شما در پرونده (خواهان، خوانده، شاهد یا …) دارد.
در دعاوی حقوقی:
- اگر خواهان هستید:
- ممکن است دادگاه دعوای شما را رد کند.
- ممکن است به نفع خوانده حکم صادر شود.
- ممکن است دادگاه جلسه را به زمان دیگری موکول کند.
- اگر خوانده هستید:
- ممکن است دادگاه حکم غیابی به نفع خواهان صادر کند.
- ممکن است دادگاه جلسه را به زمان دیگری موکول کند.
- اگر شاهد هستید:
- ممکن است دادگاه از شما بخواهد که در جلسه دیگری حاضر شوید و شهادت خود را ارائه دهید.
- ممکن است دادگاه به دلیل عدم حضور شما، به نفع یکی از طرفین پرونده حکم صادر کند.
در دعاوی کیفری:
- اگر متهم هستید:
- ممکن است جلب سیار یا بازداشت شوید.
- ممکن است در غیاب شما محاکمه شوید و حکم صادر شود.
- ممکن است وثیقه شما ضبط شود.
- اگر شاکی هستید:
- ممکن است روند رسیدگی به پرونده شما به تعویق بیفتد.
- ممکن است مجبور شوید برای اثبات ادعای خود، مدارک و شواهد بیشتری ارائه دهید.
**به طور کلی، عدم حضور در جلسه دادگاه بدون عذر موجه می تواند به ضرر شما تمام شود.
عذر موجه برای عدم حضور در دادگاه:
- بیماری: باید با ارائه گواهی پزشکی اثبات شود.
- ماموریت اداری: باید با ارائه نامه از محل کار اثبات شود.
- فوت بستگان درجه یک: باید با ارائه اسناد و مدارک مربوطه اثبات شود.
- حوادث فورس ماژور: باید با ارائه دلایل و مدارک fehameh اثبات شود.
این موارد فقط جنبه اطلاع رسانی دارد و قانون و رویه قضایی در مورد عواقب عدم حضور در جلسه دادگاه ممکن است در هر مورد خاص متفاوت باشد. برای اطلاع دقیق از وضعیت خود در یک پرونده قضایی باید با یک وکیل مشورت کنید.
عذر موجه برای عدم حضور در دادگاه:
در قوانین ایران، عذر موجه برای عدم حضور در دادگاه به طور دقیق تعریف نشده است. با این حال، به طور کلی، هر دلیلی که مانع از حضور شما در دادگاه باشد و خارج از اختیار شما باشد، می تواند به عنوان عذر موجه تلقی شود.
برخی از مصادیق عذر موجه عبارتند از:
- بیماری: اگر به دلیل بیماری قادر به حضور در دادگاه نیستید، باید گواهی پزشک معتبر را به دادگاه ارائه کنید.
- فوت بستگان نزدیک: فوت همسر، فرزند، پدر، مادر، برادر و خواهر درجه یک از جمله مواردی است که می تواند به عنوان عذر موجه تلقی شود.
- حوادث غیرمترقبه: وقوع حوادثی مانند زلزله، سیل، تصادف و یا آتش سوزی که مانع از حضور شما در دادگاه شود، می تواند به عنوان عذر موجه تلقی شود.
- انجام وظایف شغلی: اگر به دلیل انجام وظایف شغلی مانند ماموریت اداری، اعزام به مرز و یا کشیک شبانه، امکان حضور در دادگاه را ندارید، می توانید با ارائه مستندات مربوطه، عذر موجه خود را به اثبات برسانید.
- طی مسافت طولانی: در برخی از موارد، ممکن است به دلیل دوری محل سکونت شما تا دادگاه و عدم امکان تردد به موقع، حضور در دادگاه برای شما مشکل باشد. در این صورت، می توانید با ارائه دادخواست و توضیح شرایط خود، از دادگاه تقاضا کنید که جلسه را به زمان دیگری موکول کند.
نحوه ارائه عذر موجه:
اگر به دلیل عذر موجه نمی توانید در دادگاه حاضر شوید، باید قبل از تاریخ برگزاری جلسه دادرسی، مراتب را به صورت کتبی به دادگاه اعلام کنید و عذر موجه خود را به اثبات برسانید.
برای این کار می توانید لایحه ای تنظیم کنید و در آن دلایل عدم حضور خود را به طور دقیق شرح دهید و مدارک و مستندات مربوطه را به آن پیوست کنید.
همچنین می توانید با مراجعه به دفترخانه دادگاه و یا تماس با شعبه ی مربوطه، از نحوه ی ارائه عذر موجه در آن شعبه ی خاص مطلع شوید.
- در صورتی که دادگاه عذر موجه شما را نپذیرد، ممکن است به شما جریمه نقدی و یا حبس تعزیری صادر کند.
- برای ارائه ی عذر موجه حتما از مدارک و مستندات معتبر استفاده کنید.
- در صورت تمایل می توانید از وکیل دادگستری برای ارائه ی عذر موجه و یا پیگیری پرونده خود کمک بگیرید.
نتایج عدم حضور در جلسه دادگاه
در دعاوی حقوقی:
- خواهان:
- اگر خواهان در جلسه دادگاه حاضر نشود و لایحه هم ندهد، دادگاه می تواند قرار ابطال دادخواست را صادر کند.
- البته در برخی موارد، دادگاه به خواهان مهلت مجدد می دهد تا در جلسه حاضر شود یا لایحه خود را ارائه دهد.
- خوانده:
- اگر خوانده در جلسه دادگاه حاضر نشود و لایحه هم ندهد، دادگاه رسیدگی را به طور غیابی انجام می دهد و ممکن است به نفع خواهان رای صادر کند.
- البته خوانده می تواند در مهلت مقرر قانونی، واخواهی کند و پرونده مجدداً رسیدگی شود.
در دعاوی کیفری:
- متهم:
- اگر متهم در جلسه دادگاه حاضر نشود و لایحه هم ندهد، دادگاه می تواند به طور غیابی رسیدگی کند و حکم صادر کند.
- البته در برخی از جرایم، حضور متهم در دادگاه الزامی است و در صورت عدم حضور، حکم جلب صادر می شود.
- متهم می تواند پس از صدور حکم غیابی، واخواهی کند و پرونده مجدداً رسیدگی شود.
نکات مهم:
- در هر دو مورد حقوقی و کیفری، عدم حضور در جلسه دادگاه بدون عذر موجه، تبعات منفی برای طرف غایب خواهد داشت.
- عذر موجه مواردی مانند بیماری، مسافرت ضروری و یا ماموریت اداری است که باید به اثبات برسد.
- در صورت عدم حضور در جلسه دادگاه، حتماً باید لایحه ای حاوی توضیحات و دلایل خود را به دادگاه ارسال کنید.
- برای کسب اطلاعات دقیق تر در مورد نتایج عدم حضور در جلسه دادگاه، باید به وکیل دادگستری مراجعه نمایید.
توجه: مطالب ارائه شده در این پاسخ صرفاً جنبه اطلاع رسانی داشته و نباید به عنوان مشاوره حقوقی تلقی گردد. برای کسب اطلاعات دقیق تر در مورد نتایج عدم حضور در جلسه دادگاه، باید به وکیل دادگستری مراجعه نمایید.
قوانین عدم حضور در جلسه دادگاه در ایران
قوانین مربوط به عدم حضور در جلسه دادگاه در ایران، بسته به نوع جرم و اینکه چه کسی در دادگاه حاضر نمیشود (خواهان، خوانده یا شاهد) متفاوت است.
در ادامه به طور خلاصه به این قوانین میپردازیم:
عدم حضور خواهان:
- در دعاوی حقوقی:
- اگر خواهان در جلسه دادگاه حاضر نشود یا لایحه نفرستد، دادگاه می تواند به رسیدگی و صدور رای ادامه دهد.
- اما اگر قاضی حضور خواهان را ضروری بداند و این موضوع را در اخطاریه قید کرده باشد، در صورت عدم حضور خواهان، ممکن است قرار ابطال دادخواست صادر شود.
- در دعاوی کیفری:
- اگر خواهان (شاکی) در جلسه دادگاه حاضر نشود، قاضی می تواند به رسیدگی ادامه دهد و حکم صادر کند.
- اما اگر حضور شاکی برای کشف جرم یا اخذ توضیحات ضروری باشد، قاضی می تواند تا دو نوبت جلسه را تجدید کند و در صورت عدم حضور مجدد شاکی، قرار موقوفی تعقیب صادر کند.
عدم حضور خوانده:
- در دعاوی حقوقی:
- اگر خوانده در جلسه دادگاه حاضر نشود یا لایحه نفرستد، دادگاه می تواند به طور غیابی به نفع خواهان رای صادر کند.
- البته خوانده می تواند ظرف ۲۰ روز پس از ابلاغ رای غیابی، واخواهی کند و پرونده مجدداً رسیدگی شود.
- در دعاوی کیفری:
- اگر خوانده (متهم) در جلسه دادگاه حاضر نشود و لایحه هم نفرستد، قاضی می تواند به طور غیابی حکم صادر کند.
- اما حکم غیابی در برخی از جرایم مهم قابل اجرا نیست و متهم می تواند بعد از دستگیری یا حضور خود به دادگاه، واخواهی کند.
عدم حضور شاهد:
- در هر دو نوع دعوای حقوقی و کیفری، اگر شاهد در جلسه دادگاه حاضر نشود، قاضی می تواند به او اخطار دهد و در صورت عدم حضور مجدد، او را به پرداخت جریمه نقدی محکوم کند.
- همچنین در برخی موارد، قاضی می تواند دستور بیاورد که شاهد را به زور به دادگاه احضار کنند.
عذر موجه:
در برخی موارد، عدم حضور در جلسه دادگاه موجه تلقی می شود و مشمول ضمانت اجرایی نمی شود.
موارد عذر موجه عبارتند از:
- بیماری: ارائه گواهی پزشکی معتبر
- فوت بستگان نزدیک
- اعزام به ماموریت اداری
- وقوع حوادث فورس ماژور
- قاضی در مورد موجه بودن یا نبودن عذر ، اختیار تام دارد.
- اگر کسی بدون عذر موجه در دادگاه حاضر نشود، ممکن است به پرداخت خسارت به طرف مقابل محکوم شود.
عواقب عدم حضور خوانده در دادگاه به نوع دعوا و قوانین حاکم بر آن بستگی دارد.
در دعاوی حقوقی:
- اگر خواهان در جلسه دادرسی حاضر باشد:
- دادگاه می تواند رسیدگی را به طور غیابی انجام دهد و بر اساس دلایل و مستندات ارائه شده توسط خواهان، حکم صادر کند.
- در این صورت، حکم صادره قطعی تلقی شده و خوانده حق تجدیدنظرخواهی نخواهد داشت.
- البته، خوانده می تواند معترض شود و دلایل عدم حضور خود را به دادگاه ارائه کند. در این صورت، دادگاه به اعتراض وی رسیدگی می کند و در صورت اثبات موجه بودن عذر، رسیدگی مجدد انجام خواهد شد.
- اگر خواهان نیز در جلسه دادرسی حاضر نباشد:
- دادگاه قرار بطلان دعوا صادر می کند.
- البته، خواهان می تواند مجدداً نسبت به طرح دعوا اقدام کند.
در دعاوی کیفری:
- اگر جرم مشمول اصل برائت باشد:
- با عدم حضور خوانده در جلسه دادرسی، قرار منع تعقیب صادر می شود.
- اگر جرم مشمول اصل برائت نباشد:
- دادگاه می تواند رسیدگی را به طور غیابی انجام دهد و در صورت اثبات جرم، حکم صادر کند.
- در این صورت، حکم صادره قطعی تلقی شده و محکوم علیه حق تجدیدنظرخواهی نخواهد داشت.
- البته، محکوم علیه می تواند وکیل معرفی کند یا شخصاً در مراحل اجرای حکم حاضر شود و اعتراض خود را به رای صادره به مراجع ذیصلاح ارائه کند.
علاوه بر موارد فوق، عدم حضور خوانده در دادگاه می تواند هزینه های زیر را نیز به دنبال داشته باشد:
- هزینه های دادرسی:
- در برخی موارد، ممکن است دادگاه خوانده غایب را به پرداخت هزینه های دادرسی، از جمله حق الوکاله وکیل خواهان، محکوم کند.
- هزینه های اجرای حکم:
- در صورتی که حکم علیه خوانده غایب صادر شود، وی ملزم به پرداخت هزینه های اجرای حکم نیز خواهد بود.
عواقب عدم حضور خواهان در جلسه دادگاه به نوع دعوا و صلاحدید قاضی بستگی دارد.
در دعاوی حقوقی:
- مطابق ماده 95 قانون آیین دادرسی مدنی، عدم حضور خواهان یا وکیل او در جلسه دادرسی، مانع از رسیدگی و اتخاذ تصمیم از سوی دادگاه نیست.
- به این معنی که دادگاه می تواند بدون حضور خواهان به رسیدگی به پرونده ادامه دهد و رای صادر کند.
- با این حال، در برخی موارد، قاضی ممکن است حضور خواهان را برای رسیدگی به پرونده ضروری بداند.
- در این صورت، دادگاه می تواند جلسه را به تعویق بیندازد یا قرار ابطال دادخواست صادر کند.
قرار ابطال دادخواست به معنای رد شدن دعوای خواهان نیست.
- خواهان می تواند مجدداً دادخواست خود را مطرح کند.
- اما ممکن است مجبور به پرداخت هزینه های دادرسی مربوط به جلسه ای باشد که در آن غایب بوده است.
علاوه بر این، عدم حضور خواهان در جلسه دادگاه ممکن است از نظر قضایی به ضرر او تمام شود.
- به عنوان مثال، قاضی ممکن است به نفع خوانده رای دهد، یا به ادعاها و دلایل ارائه شده توسط خواهان توجه نکند.
در دعاوی کیفری:
- عدم حضور شاکی در جلسه دادگاه، مانع از رسیدگی به پرونده نیست.
- دادگاه می تواند بدون حضور شاکی به رسیدگی به پرونده ادامه دهد و رای صادر کند.
- با این حال، عدم حضور شاکی ممکن است از نظر قضایی به ضرر او تمام شود.
- به عنوان مثال، قاضی ممکن است به نفع متهم رای دهد، یا به ادعاها و دلایل ارائه شده توسط شاکی توجه نکند.
در برخی موارد، عدم حضور متهم در جلسه دادگاه می تواند منجر به صدور حکم غیابی علیه او شود.
- حکم غیابی قابل اجرا است، اما متهم می تواند ظرف مدت قانونی به آن واخواهی کند.
به طور کلی، عدم حضور در جلسه دادگاه، چه در دعاوی حقوقی و چه در دعاوی کیفری، به نفع شما نیست.
- همیشه بهتر است در صورت امکان در جلسات دادگاه حضور داشته باشید.
- اگر به دلیل موجهی نمی توانید در جلسه دادگاه حضور یابید، باید از قبل به دادگاه اطلاع دهید و عذر خود را موجه اثبات کنید.
