مجازات رشوه گیرنده در قانون جمهوری اسلامی ایران
مجازات رشوه گیرنده در قانون جمهوری اسلامی ایران بسته به نوع و میزان رشوه دریافتی و همچنین شرایط خاص جرم، به شرح زیر است:
1. حبس:
- رشوه تا یک میلیون تومان: حبس از دو تا پنج سال
- رشوه از یک تا پنج میلیون تومان: حبس از پنج تا ده سال
- رشوه از پنج تا بیست میلیون تومان: حبس از ده تا پانزده سال
- رشوه بیش از بیست میلیون تومان: حبس از پانزده تا بیست سال
2. جزای نقدی:
- معادل دو تا پنج برابر رشوه دریافتی
3. انفصال دائم از خدمات دولتی
4. ضبط اموال ناشی از رشوه
5. محرومیت از حقوق اجتماعی:
- از یک تا پنج سال
نکات مهم:
- رشوه دهنده و رشوه گیرنده هر دو در جرم رشوه شریک هستند و مجازات مشابهی برای آنها در نظر گرفته شده است.
- در صورتی که رشوه برای انجام وظایف قانونی گرفته شود، مجازات رشوه گیرنده تشدید خواهد شد.
- اگر رشوه دهنده قبل از دریافت رشوه، جرم خود را به مقامات ذیصلاح گزارش دهد، از مجازات معاف خواهد شد.
قوانین رشوهگیری در ایران:
رشوهخواری یا ارتشاء در ایران جرمی شناخته شده و برای آن مجازاتهای سنگینی در نظر گرفته شده است.
قوانین متعددی در ایران به جرم رشوهخواری میپردازند که از جمله مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و سایر جرایم: این قانون در سال 1367 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و به طور مفصل به جرم رشوهخواری و مجازات مرتکبان آن میپردازد.
- قانون ارتقاء سلامت نظام اداری: این قانون در سال 1387 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و به منظور پیشگیری از فساد و ارتقای سلامت نظام اداری، اقداماتی را در زمینه جرم رشوهخواری نیز ارائه کرده است.
- آییننامه پیشگیری و مبارزه با رشوه در دستگاههای اجرایی: این آییننامه در سال 1382 به تصویب هیأت وزیران رسیده و به طور مفصل به نحوه پیشگیری از رشوهخواری در دستگاههای اجرایی و همچنین نحوه برخورد با مرتکبان این جرم میپردازد.
بر اساس این قوانین، رشوهخواری به دو دسته کلی تقسیم میشود:
- رشوه دادن: به عملی گفته میشود که در آن شخصی به یک کارمند یا مقام دولتی، وجه یا مالی را به منظور انجام یا عدم انجام وظایف قانونی او پرداخت میکند.
- رشوه گرفتن: به عملی گفته میشود که در آن یک کارمند یا مقام دولتی، وجه یا مالی را در قبال انجام یا عدم انجام وظایف قانونی خود دریافت میکند.
مجازات رشوهخواری در ایران:
مجازات رشوهخواری در ایران بر اساس نوع و میزان جرم، از جمله موارد زیر است:
- جزای نقدی: جزای نقدی در جرم رشوهخواری از دو تا بیست برابر وجه یا مال اخذ شده یا پرداخت شده میباشد.
- حبس: مجازات حبس در جرم رشوهخواری از شش ماه تا ده سال میباشد.
- محرومیت از حقوق اجتماعی: محرومیت از حقوق اجتماعی از جمله محرومیت از مشاغل دولتی، عضویت در شوراها و مجامع، استفاده از امکانات دولتی و … نیز از جمله مجازاتهای رشوهخواری در ایران است.
- جریمه نقدی: علاوه بر مجازاتهای فوق، مرتکبان جرم رشوهخواری به جریمه نقدی نیز محکوم میشوند.
مبارزه با رشوهخواری:
مبارزه با رشوهخواری در ایران نیازمند اقدامات مختلفی از جمله:
- ترویج فرهنگ قانونمداری و احترام به حقوق متقابل: اولین قدم در مبارزه با رشوهخواری، ترویج فرهنگ قانونمداری و احترام به حقوق متقابل در جامعه است.
- افزایش نظارت بر عملکرد دستگاههای دولتی: یکی از راههای مهم مبارزه با رشوهخواری، افزایش نظارت بر عملکرد دستگاههای دولتی است.
- شفافسازی فرآیندهای اداری: شفافسازی فرآیندهای اداری و ایجاد زمینههای لازم برای دسترسی آسان مردم به اطلاعات، زمینه را برای کاهش رشوهخواری فراهم میکند.
- حمایت از گزارشگران فساد: ایجاد سازوکارهای مناسب برای حمایت از گزارشگران فساد، میتواند به تشویق مردم به گزارش رشوهخواری کمک کند.
قوانین مربوط به رشوهخواری در ایران نسبتاً کامل و جامع هستند، اما برای ریشهکن کردن این پدیده شوم، نیازمند عزم ملی و تلاش همگانی برای ارتقای سلامت نظام اداری و ترویج فرهنگ قانونمداری در جامعه هستیم.
دریافت رشوه در ایران جرم است و مجازات سنگینی دارد.
رشوه به معنای اخذ یا قبول وجه یا مال یا سند پرداخت وجه یا تسلیم مال از طرف کارکنان دولت یا اشخاصی که به عنوان کارمند دولت تلقی میشوند، برای انجام یا انجام ندادن امری که مربوط به وظایف آنها است، اطلاق میشود.
مجازات دریافت رشوه:
- حبس: از 2 تا 10 سال
- جزای نقدی: از دو برابر تا بیست برابر وجه یا مال یا ارزش سند پرداخت وجه یا تسلیم مال
- محرومیت از حقوق اجتماعی: از 5 تا 15 سال
- رد مال: مجرم علاوه بر مجازاتهای فوق الذکر، موظف است که وجه یا مال یا ارزش سند پرداخت وجه یا تسلیم مال را به صاحب آن رد کند.
مصادیق دریافت رشوه:
- دریافت وجه یا مال برای انجام دادن یا انجام ندادن امری که مربوط به وظایف اداری یا شغلی فرد است.
- دریافت وجه یا مال برای اعمال نفوذ در تصمیمات یا اقدامات دیگران.
- دریافت وجه یا مال برای سوء استفاده از مقام یا موقعیت شغلی.
آثار دریافت رشوه:
- ترویج فساد و سوء استفاده از قدرت
- تضعیف اعتماد مردم به نظام اداری
- ایجاد تبعیض و بی عدالتی
- ضایع شدن حقوق مردم
قوانین مربوط به دریافت رشوه:
- قانون ارتشاء و رشا: این قانون در سال 1367 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و به طور خاص به جرم ارتشاء و رشا و مجازات آن میپردازد.
- قانون مجازات اسلامی: در این قانون نیز به جرم ارتشاء و رشا و مجازات آن اشاره شده است.
نکات مهم:
- اگر به شما رشوه پیشنهاد شد، به هیچ وجه آن را قبول نکنید و مراتب را به مراجع ذیصلاح گزارش دهید.
- در صورت مشاهده هرگونه مورد رشوه، میتوانید آن را به مراجع قضایی، سازمان بازرسی کل کشور یا سایر نهادهای نظارتی گزارش دهید.
- با عدم پرداخت و دریافت رشوه، به سالم سازی نظام اداری و استقرار عدالت در جامعه کمک کنید.
مصادیق دریافت رشوه در ایران:
بر اساس قوانین ایران، دریافت رشوه در هر شکلی جرم محسوب میشود و مجازاتهای سنگینی برای آن در نظر گرفته شده است.
قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و سایر جرایم مصوب سال 1367، آییننامه پیشگیری و مبارزه با رشوه در دستگاههای اجرایی مصوب سال 1382 و همچنین قانون ارتقاء سلامت نظام اداری مصوب سال 1387، از جمله قوانینی هستند که به جرم رشوهخواری و مجازات آن میپردازند.
مصادیق دریافت رشوه بسیار گسترده و متنوع هستند، اما به طور کلی میتوان آنها را به دستههای زیر تقسیم کرد:
1. دریافت وجه یا مال:
- دریافت وجه یا مال نقدی به عنوان رشوه
- دریافت هدیه، جایزه یا هر نوع مال دیگری به عنوان رشوه
- دریافت سهم یا پورسانت از معاملات یا قراردادها به عنوان رشوه
2. سوء استفاده از مقام یا موقعیت:
- انجام یا عدم انجام وظایف قانونی در قبال دریافت رشوه
- اعمال نفوذ یا مساعدت در انجام امور اداری یا قضایی در قبال دریافت رشوه
- اعمال تبعیض یا سوء رفتار در قبال ارباب رجوع در صورت عدم پرداخت رشوه
3. اعمال نفوذ:
- استفاده از روابط یا نفوذ شخصی برای اعمال نظر در انجام امور اداری یا قضایی در قبال دریافت رشوه
- واسطه شدن در پرداخت رشوه به مقامات دولتی
- پنهان کردن یا لاپوشانی جرم یا تخلف در قبال دریافت رشوه
4. سایر موارد:
- دریافت هرگونه امتیاز یا تسهیلاتی که خارج از ضوابط و مقررات قانونی باشد
- چشمپوشی از تخلفات یا جرایم در قبال دریافت رشوه
- ارائه اطلاعات یا اسناد محرمانه در قبال دریافت رشوه
مجازات دریافت رشوه:
مجازات دریافت رشوه در ایران بر اساس نوع و میزان جرم، از جمله موارد زیر است:
- جزای نقدی: جزای نقدی در جرم دریافت رشوه از دو تا بیست برابر وجه یا مال اخذ شده میباشد.
- حبس: مجازات حبس در جرم دریافت رشوه از شش ماه تا ده سال میباشد.
- محرومیت از حقوق اجتماعی: محرومیت از حقوق اجتماعی از جمله محرومیت از مشاغل دولتی، عضویت در شوراها و مجامع، استفاده از امکانات دولتی و … نیز از جمله مجازاتهای دریافت رشوه در ایران است.
- جریمه نقدی: علاوه بر مجازاتهای فوق، مرتکبان جرم دریافت رشوه به جریمه نقدی نیز محکوم میشوند.
مهم:
- در قانون ایران، فرستنده رشوه نیز مجرم شناخته میشود و برای او نیز مجازات در نظر گرفته شده است.
- اگر کارمند یا مقام دولتی قبل از دریافت رشوه، جرم خود را به مراجع ذیصلاح گزارش دهد، از مجازات معاف میشود.
- قانونگذار برای گزارشگران فساد و رشوه، حمایتهای قانونی در نظر گرفته است.
جریمه نقدی برای رشوهگیری در قانون جمهوری اسلامی ایران
جریمه نقدی یکی از مجازاتهای اصلی رشوهگیری در قانون جمهوری اسلامی ایران است.
میزان جریمه نقدی برای رشوهگیری به شرح زیر است:
- دو تا پنج برابر رشوه دریافتی
به عنوان مثال:
- اگر فردی یک میلیون تومان رشوه دریافت کند، جریمه نقدی او بین دو تا پنج میلیون تومان خواهد بود.
- اگر فردی ده میلیون تومان رشوه دریافت کند، جریمه نقدی او بین بیست تا پنجاه میلیون تومان خواهد بود.
نکات مهم:
- جریمه نقدی علاوه بر سایر مجازاتهای رشوهگیری، مانند حبس و انفصال از خدمات دولتی، به رشوهگیرنده تعلق میگیرد.
- در برخی موارد، قاضی ممکن است علاوه بر جریمه نقدی، مبالغ دیگری را نیز از رشوهگیرنده به نفع بیتالمال یا سایر اشخاص ذینفع وصول کند.
- میزان دقیق جریمه نقدی در هر پرونده با توجه به شرایط خاص آن توسط قاضی دادگاه تعیین میشود.
