مراحل انحصار وراثت ملک چیست؟

مراحل انحصار وراثت ملک به طور کلی شامل مراحل زیر است:

1. جمع آوری مدارک لازم:

• گواهی فوت متوفی: این گواهی از اداره ثبت احوال محل فوت متوفی قابل دریافت است.
• شناسنامه و کارت ملی تمام ورثه
• کپی برابر اصل سند ازدواج (برای همسر متوفی)
• کپی برابر اصل پروانه وکالت (در صورت وجود وکیل)
• کپی برابر اصل مدارک مربوط به ملک مورد نظر (سند مالکیت، پایان کار، پروانه ساخت و …)

2. مراجعه به شورای حل اختلاف:

• با در دست داشتن مدارک لازم، به نزدیکترین شعبه شورای حل اختلاف محل سکونت متوفی یا محل وقوع ملک مراجعه کنید.
• درخواست صدور گواهی حصر وراثت را به صورت کتبی به شورای حل اختلاف ارائه دهید.
• فرم‌های مربوط به انحصار وراثت را تکمیل و به همراه مدارک به شورای حل اختلاف ارائه دهید.

3. تأمین هزینه‌های دادرسی:

• برای رسیدگی به درخواست شما، باید مبلغی را به عنوان هزینه دادرسی به شورای حل اختلاف پرداخت کنید.
• میزان هزینه دادرسی بر اساس ارزش ملک مورد نظر و تعداد ورثه تعیین می‌شود.

4. بررسی و تأیید مدارک توسط شورای حل اختلاف:

• پس از دریافت مدارک و بررسی آنها، شورای حل اختلاف در صورت کامل بودن مدارک، نسبت به صدور دستور چاپ آگهی در روزنامه اقدام می کند.

5. انتشار آگهی انحصار وراثت:

• آگهی انحصار وراثت در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار چاپ می شود.
• در این آگهی، اطلاعات مربوط به متوفی، ورثه و ملک مورد نظر درج می شود.
• مهلت یک ماهه برای اعتراض سایر ورثه و افراد ذینفع به این آگهی در نظر گرفته می شود.

6. صدور گواهی انحصار وراثت:

• پس از انقضاء مهلت قانونی و در صورت عدم وجود اعتراض، شورای حل اختلاف نسبت به صدور گواهی انحصار وراثت اقدام می کند.
• گواهی انحصار وراثت سندی رسمی است که وراث قانونی و سهم الارث هر یک از آنها را مشخص می کند.

7. مراحل ثبتی:

• با در دست داشتن گواهی انحصار وراثت، وراث می توانند برای انجام امور ثبتی مربوط به ملک مورد نظر، از جمله نقل و انتقال سند، به اداره ثبت اسناد و املاک مراجعه کنند.

نکات مهم:

• در صورت فوت یکی از ورثه قبل از متوفی، سهم او به سایر ورثه (طبق قانون ارث) می رسد و نیازی به صدور گواهی حصر وراثت برای او نیست.
• اگر ملک مورد نظر دارای ورثه مشترک (مانند همسر دائمی) باشد، در ابتدا باید نسبت به افراز و سهم بری آنها اقدام شود و سپس مراحل انحصار وراثت برای متوفی انجام شود.
• در صورت وجود وصیت نامه برای متوفی، مفاد وصیت نامه در فرآیند انحصار وراثت و تقسیم ماترک لازم الرعایه است.

تذکر:

• اطلاعات ارائه شده در این پاسخ صرفاً جنبه اطلاع رسانی دارد و به هیچ وجه جایگزین مشاوره حقوقی تخصصی نیست. برای دریافت مشاوره در خصوص مراحل انحصار وراثت ملک، باید به وکیل دادگستری یا مشاوران حقوقی معتبر مراجعه کنید.

صدور گواهی انحصار وراثت

گواهی انحصار وراثت سندی است که توسط مراجع قانونی صادر می‌شود و در آن اسامی وراث و سهم آنها از ماترک متوفی مشخص می‌شود. این گواهی برای انجام بسیاری از امور مربوط به اموال و دارایی‌های متوفی، مانند انتقال املاک، انحلال حساب بانکی، دریافت وام و غیره ضروری است.

مراحل صدور گواهی انحصار وراثت:

1. جمع‌آوری مدارک:
   • اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی متوفی
   • اصل و کپی سند ازدواج (در صورت متأهل بودن متوفی)
   • اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی وراث
   • گواهی فوت متوفی
   • وصیت‌نامه متوفی (در صورت وجود)
   • فرم مخصوص درخواست گواهی انحصار وراثت
2. مراجعه به شورای حل اختلاف:
   • با توجه به محل سکونت متوفی، به یکی از شعب شورای حل اختلاف مراجعه کنید.
   • مدارک لازم را به همراه فرم تکمیل شده به دبیرخانه شورا ارائه دهید.
   • تاریخ نوبت جهت حضور در شعبه را دریافت کنید.
3. حضور در شعبه شورای حل اختلاف:
   • در تاریخ نوبت تعیین شده، با همراه داشتن مدارک به شعبه شورای حل اختلاف مراجعه کنید.
   • به سوالات مسئول شعبه پاسخ دهید و در صورت وجود، وصیت‌نامه متوفی را ارائه کنید.
   • صورتجلسه شورای حل اختلاف تنظیم می‌شود که در آن اسامی وراث و سهم آنها از ماترک قید می‌شود.
4. مراجعه به اداره ثبت احوال:
   • با در دست داشتن صورتجلسه شورای حل اختلاف، به اداره ثبت احوال محل سکونت متوفی مراجعه کنید.
   • درخواست صدور گواهی انحصار وراثت را ارائه دهید.
   • پس از پرداخت هزینه‌های مربوطه، گواهی انحصار وراثت را دریافت کنید.

نکات:

• در حال حاضر امکان صدور گواهی انحصار وراثت به صورت الکترونیکی از طریق سامانه [نشانی وب نامعتبر برداشته شد] نیز وجود دارد.
• برای انجام امور مربوط به گواهی انحصار وراثت، می‌توانید از وکیل یا کارشناس امور ثبتی نیز کمک بگیرید.
• هزینه صدور گواهی انحصار وراثت بر اساس تعرفه مصوب قوه قضاییه محاسبه می‌شود.

مدارک لازم برای انحصار وراثت در ایران:

مدارک الزامی:

• فوت:
  • گواهی فوت متوفی (صادر شده توسط اداره ثبت احوال)
  • شناسنامه و کارت ملی متوفی (ارائه اصل یا رونوشت برابر اصل)
• وراث:
  • شناسنامه و کارت ملی تمام وراث (ارائه اصل یا رونوشت برابر اصل)
  • استشهادیه محضری شامل اسامی وراث و نسبت آنها با متوفی (تنظیم شده در دو نسخه)
• ارث:
  • لیست اموال و ماترک متوفی (اعم از منقول و غیرمنقول) به همراه آدرس و مشخصات دقیق هر کدام
  • ارائه اسناد و مدارک مربوط به اموال (در صورت وجود) مانند سند ملکی، سند خودرو، گواهی سپرده، سهم الشرکه و غیره

مدارک تکمیلی:

• وصیت نامه متوفی (در صورت وجود)
• گواهی حصر وراثت (اختیاری)
• رضایت ولی قهری (برای وراث زیر 18 سال)
• وکالت نامه (در صورت اقدام از طریق وکیل)

مراحل درخواست انحصار وراثت:

1. جمع آوری مدارک: مدارک لازم را مطابق لیست فوق جمع آوری کنید.
2. مراجعه به شورای حل اختلاف: به نزدیکترین شعبه شورای حل اختلاف محل سکونت متوفی مراجعه کنید.
3. تشکیل پرونده: با ارائه مدارک و پرداخت هزینه های مربوطه، پرونده انحصار وراثت شما تشکیل می شود.
4. بررسی مدارک: شورای حل اختلاف مدارک شما را بررسی می کند و در صورت کامل بودن، به شما وقت رسیدگی می دهد.
5. رسیدگی و صدور گواهی: در وقت رسیدگی، وراث باید در شورای حل اختلاف حاضر شوند و نسبت به سهم خود از ارث توافق کنند. پس از توافق، شورای حل اختلاف گواهی انحصار وراثت را صادر می کند.

نکات مهم:

• گواهی انحصار وراثت برای انجام اموری مانند انتقال اموال متوفی، دریافت وام و سایر امور مربوط به ماترک ضروری است.
• هزینه های مربوط به انحصار وراثت بر اساس تعرفه شورای حل اختلاف محاسبه می شود.
• می توانید برای انجام امور مربوط به انحصار وراثت از وکیل نیز استفاده کنید.
• قوانین و مقررات مربوط به انحصار وراثت ممکن است در طول زمان تغییر کند. برای کسب اطلاعات دقیق و به‌روز، می‌توانید با یک وکیل دادگستری یا کارشناسان مربوطه در امور ثبتی مشورت کنید.

مراحل درخواست انحصار وراثت

مراحل درخواست انحصار وراثت به شرح زیر است:

1. جمع آوری مدارک لازم:

• گواهی فوت متوفی: اولین قدم برای درخواست انحصار وراثت، اخذ گواهی فوت متوفی از اداره ثبت احوال است.
• شناسنامه و کارت ملی وکیل (در صورت وجود): اگر قصد دارید از طریق وکیل اقدام کنید، باید کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی وکیل را به همراه داشته باشید.
• کپی برابر اصل مدارک شناسنامه و کارت ملی وراث: کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی تمام وراث متوفی باید ارائه شود.
• کپی برابر اصل سند ازدواج (برای خانم ها): خانم های متأهل باید کپی برابر اصل سند ازدواج خود را به همراه داشته باشند.
• استشهادیه انحصار وراثت: این استشهادیه باید توسط سه نفر از بستگان وراث که از صحت وراثت مطلع هستند، تکمیل و امضاء شود.
• اختیارنامه وکیل (در صورت وجود): اگر قصد دارید از طریق وکیل اقدام کنید، باید وکالت خود را به صورت کتبی به وکیل اعطا کنید.

2. مراجعه به شورای حل اختلاف:

پس از جمع آوری مدارک لازم، باید به یکی از شعب شورای حل اختلاف محل سکونت متوفی مراجعه کنید.

3. ثبت درخواست:

درخواست خود را به صورت کتبی در فرم مخصوص شورای حل اختلاف ثبت کنید.

4. پرداخت هزینه ها:

هزینه های مربوط به ثبت درخواست و تشریفات قانونی را به دفتردار شورای حل اختلاف پرداخت کنید.

5. تعیین وقت رسیدگی:

شورای حل اختلاف وقت رسیدگی را تعیین می کند و به شما ابلاغ می کند.

6. حضور در جلسه رسیدگی:

در وقت مقرر، با تمام مدارک و مستندات در جلسه رسیدگی حاضر شوید.

7. رسیدگی و صدور گواهی انحصار وراثت:

شورای حل اختلاف به ادعای وراث رسیدگی می کند و در صورت احراز صحت، اقدام به صدور گواهی انحصار وراثت می کند.

نکات مهم:

• گواهی انحصار وراثت برای انجام بسیاری از امور اداری و حقوقی، از جمله نقل و انتقال اموال، دریافت وام و غیره ضروری است.
• اگر وراث در خصوص سهم الارث خود توافق داشته باشند، می توانند به صورت کتبی این توافق را در ذیل استشهادیه انحصار وراثت قید کنند.
• در صورت فوت یکی از وراث، ورثه ی او نیز باید در فرآیند انحصار وراثت شرکت کنند.
• اگر متوفی دارای اموال مشاع (مشترک) با اشخاص ثالث باشد، باید برای انحصار وراثت این اموال نیز به طور جداگانه اقدام شود.
• در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر در خصوص مراحل درخواست انحصار وراثت، می‌توانید با یک وکیل دادگستری یا متخصص حقوقی مشورت کنید.

مراحل ذکر شده در بالا مربوط به انحصار وراثت در شورای حل اختلاف است. در برخی از موارد، ممکن است رسیدگی به درخواست انحصار وراثت در دادگاه انجام شود.