مطالبه حق سرقفلی
حق سرقفلی حقی است که مستاجر در مقابل پرداخت مبلغی به موجر به دست میآورد و به موجب آن میتواند از محل استیجاری برای کسب و پیشه خود استفاده کند.
شرایط لازم برای مطالبه حق سرقفلی توسط مستاجر عبارتند از:
- وجود رابطه استیجاری: بین موجر و مستاجر باید یک رابطه استیجاری قانونی وجود داشته باشد.
- پرداخت اجاره بها: مستاجر باید در طول مدت اجاره، اجاره بها را به طور کامل به موجر پرداخت کرده باشد.
- انتقاع مستاجر: مستاجر باید محل استیجاری را به دلیل انقضای مدت اجاره، فسخ قرارداد توسط موجر یا به هر دلیل قانونی دیگر تخلیه کند.
- داشتن سابقه کسب و پیشه: مستاجر باید در محل استیجاری برای مدتی متعارف کسب و پیشه کرده باشد.
نحوه مطالبه حق سرقفلی:
مستاجر برای مطالبه حق سرقفلی می تواند به یکی از دو روش زیر اقدام کند:
- توافق با موجر: در این روش، مستاجر و موجر با یکدیگر بر سر مبلغ حق سرقفلی به توافق می رسند.
- طرح دعوی در دادگاه: اگر مستاجر و موجر نتوانند به توافق برسند، مستاجر می تواند با طرح دعوی در دادگاه، حق سرقفلی خود را مطالبه کند.
در دادگاه، کارشناسی تعیین می شود تا با توجه به عواملی مانند نوع شغل، موقعیت محل استیجاری، مدت اجاره و میزان رونق کسب و پیشه، مبلغ حق سرقفلی را تعیین کند.
نکاتی در مورد مطالبه حق سرقفلی:
- مدت زمان طرح دعوی: مستاجر باید ظرف دو سال از تاریخ تخلیه محل استیجاری، دعوی مطالبه حق سرقفلی خود را در دادگاه مطرح کند.
- ارائه مدارک: مستاجر باید برای اثبات ادعای خود، مدارک لازم از جمله قرارداد اجاره، رسیدهای پرداخت اجاره بها و گواهی مربوط به سابقه کسب و پیشه را به دادگاه ارائه دهد.
- کمک گرفتن از وکیل: به دلیل پیچیدگی های حقوقی دعاوی مربوط به حق سرقفلی، توصیه می شود که مستاجر برای طرح دعوی خود در دادگاه از یک وکیل متخصص کمک بگیرد.
نحوه مطالبه حق سرقفلی
مطالبه حق سرقفلی فرآیندی قانونی است که طی آن مستاجر ملک تجاری میتواند از مالک، مبلغی را به عنوان حق سرقفلی دریافت کند. این حق در قبال سالها فعالیت مستاجر در ملک و ایجاد حسن شهرت برای آن به وی تعلق میگیرد.
مراحل کلی مطالبه حق سرقفلی به شرح زیر است:
1. ارسال اظهارنامه:
- مستاجر باید با ارسال اظهارنامه رسمی به مالک، قصد خود را برای مطالبه حق سرقفلی اعلام کند.
- در این اظهارنامه باید تاریخ اجاره، نوع کاربری ملک، آدرس ملک و مبلغ پیشنهادی مستاجر برای حق سرقفلی ذکر شود.
2. مراجعه به دادگستری:
- اگر مالک به اظهارنامه ارسالی توجه نکند یا مبلغ پیشنهادی مستاجر را نپذیرد، مستاجر میتواند با مراجعه به دادگستری، دادخواست مطالبه حق سرقفلی را مطرح کند.
- در دادخواست باید مدارک و مستندات مربوط به اجاره، مانند قرارداد اجاره، رسیدهای پرداخت اجاره و هرگونه مدرک دیگری که نشاندهنده حسن شهرت مستاجر در ملک باشد، ارائه شود.
3. تعیین کارشناس:
- دادگاه پس از بررسی مدارک و مستندات، یک کارشناس رسمی دادگستری را برای تعیین حق سرقفلی ملک به محل اعزام میکند.
- کارشناس با بررسی عواملی مانند موقعیت ملک، نوع کاربری، متراژ، سابقه فعالیت مستاجر و اوضاع و احوال اقتصادی، مبلغ حق سرقفلی را تعیین میکند.
4. صدور حکم:
- در نهایت دادگاه با توجه به نظر کارشناس، حکم نهایی را صادر میکند.
- در حکم صادره، مبلغ حق سرقفلی و نحوه پرداخت آن به مستاجر تعیین میشود.
نکات مهم در خصوص مطالبه حق سرقفلی:
- برای مطالبه حق سرقفلی، مستاجر باید حتماً در ملک تجاری اجاره شده، فعالیت صنفی داشته باشد.
- طبق قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1376، فقط مستاجرینی که قبل از سال 1376 در ملک تجاری اجاره شده فعالیت صنفی داشتهاند، میتوانند از حق سرقفلی برخوردار شوند.
- مستاجرانی که بعد از سال 1376 در ملک تجاری اجاره شده فعالیت صنفی را آغاز کردهاند، فقط میتوانند از حق کسب و پیشه استفاده کنند.
- حق سرقفلی قابل انتقال به غیر است و مستاجر میتواند آن را به فرد دیگری واگذار کند.
- در صورت فوت مستاجر، حق سرقفلی به وراث وی تعلق میگیرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه مطالبه حق سرقفلی، میتوانید با یک وکیل یا مشاور حقوقی مشورت کنید.
تذکر: قوانین مربوط به حق سرقفلی ممکن است در طول زمان تغییر کند. بنابراین، برای اطمینان از صحت اطلاعات ارائه شده در این پاسخ، باید با یک منبع حقوقی معتبر مانند وکیل یا مشاور حقوقی مشورت کنید.
نکات حقوقی مطالبه حق سرقفلی:
شرایط ایجاد حق سرقفلی:
- وجود قرارداد اجاره: اولین شرط ایجاد حق سرقفلی، وجود قرارداد اجاره بین موجر و مستاجر است. این قرارداد باید کتبی و دارای شرایط قانونی باشد.
- پرداخت وجه سرقفلی: مستاجر باید در زمان انعقاد قرارداد یا در طول مدت اجاره، مبلغی را به عنوان سرقفلی به موجر پرداخت کند.
- تصرف مستاجر در ملک: مستاجر باید در طول مدت اجاره، به طور مستمر و بدون انقطاع در ملک تصرف داشته باشد.
نحوه مطالبه حق سرقفلی:
- توافق طرفین: بهترین راه برای حل و فصل موضوع حق سرقفلی، توافق بین موجر و مستاجر است. طرفین میتوانند با توافق یکدیگر، مبلغ حق سرقفلی را تعیین و نسبت به پرداخت یا تهاتر آن اقدام کنند.
- مراجعه به دادگاه: اگر طرفین نتوانند در مورد حق سرقفلی به توافق برسند، مستاجر میتواند با طرح دعوا در دادگاه، حق خود را مطالبه کند.
- کارشناس رسمی دادگستری: در صورتی که دادگاه لازم تشخیص دهد، برای تعیین مبلغ حق سرقفلی از کارشناس رسمی دادگستری استفاده خواهد کرد.
نکات مهم:
- مبلغ حق سرقفلی: مبلغ حق سرقفلی با توجه به عواملی مانند موقعیت ملک، نوع کاربری، متراژ، سابقه اجاره و … تعیین میشود.
- مدت اعتبار حق سرقفلی: حق سرقفلی تا زمانی که مستاجر در ملک تصرف دارد، پابرجا است.
- انتقال حق سرقفلی: مستاجر میتواند حق سرقفلی خود را به شخص ثالث منتقل کند.
- وراث مستاجر: در صورت فوت مستاجر، حق سرقفلی به وراث وی منتقل میشود.
موارد الزام به پرداخت حق سرقفلی:
- انقضای مدت اجاره: در صورتی که مدت اجاره منقضی شود و مستاجر ملک را تخلیه کند، موجر موظف به پرداخت حق سرقفلی به وی است.
- فسخ قرارداد اجاره به دلیل تخلف مستاجر: در صورتی که قرارداد اجاره به دلیل تخلف مستاجر فسخ شود، مستاجر مستحق دریافت حق سرقفلی خواهد بود، مگر اینکه در قرارداد خلاف آن شرط شده باشد.
- تملک ملک توسط موجر: در صورتی که موجر در طول مدت اجاره، ملک را به شخص ثالث بفروشد، خریدار موظف به پرداخت حق سرقفلی به مستاجر خواهد بود.
تذکر: این اطلاعات فقط جنبه آموزشی دارد و نباید به عنوان مشاوره حقوقی تلقی شود. برای دریافت مشاوره حقوقی در مورد حق سرقفلی باید به وکیل دادگستری مراجعه کنید.
در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در مورد هر یک از موارد فوق، میتوانید سوال خود را مطرح کنید.
قوانین مطالبه حق سرقفلی
حق سرقفلی حقی است که مستاجر در اثر تصرف طولانی مدت و ایجاد تأسیسات و بنا در ملک مورد اجاره به دست میآورد و میتواند در ازای واگذاری آن به موجر، مبلغی را به عنوان حق سرقفلی دریافت کند. قوانین مربوط به حق سرقفلی در قانون روابط موجر و مستاجر مصوب سال 1356 و همچنین قوانین و رویههای قضایی مرتبط با آن بیان شده است.
مواردی که در آنها مستاجر میتواند حق سرقفلی را مطالبه کند:
- انقضای مدت اجاره: در صورتی که مدت اجاره به پایان برسد و مستاجر ملک را تخلیه کند، میتواند حق سرقفلی خود را از موجر مطالبه کند.
- فسخ قرارداد اجاره: در صورتی که قرارداد اجاره به دلیل تخلف یکی از طرفین فسخ شود، مستاجر میتواند با شرایطی حق سرقفلی خود را مطالبه کند.
- انتقال ملک به غیر: در صورتی که موجر ملک را به شخص دیگری منتقل کند، مستاجر میتواند با شرایطی حق سرقفلی خود را از موجر جدید مطالبه کند.
شرایط مطالبه حق سرقفلی:
- تصرف مستمر و بدون انقطاع: مستاجر باید برای مدت قابل توجهی (حداقل شش ماه) به طور مستمر و بدون انقطاع در ملک مورد اجاره تصرف داشته باشد.
- ایجاد تأسیسات و بنا: مستاجر باید با اذن و موافقت موجر، تأسیسات و بناهایی را در ملک ایجاد کرده باشد که برای شغل یا حرفه او ضروری باشد.
- حسن نیت: مستاجر باید در طول مدت اجاره حسن نیت داشته باشد و به تعهدات خود در قبال موجر عمل کرده باشد.
نحوه تعیین حق سرقفلی:
- توافق طرفین: بهترین راه برای تعیین حق سرقفلی، توافق طرفین است. در این صورت، مستاجر و موجر میتوانند با مذاکره و توافق یکدیگر، مبلغ حق سرقفلی را تعیین کنند.
- کارشناسی: در صورتی که طرفین به توافق نرسند، میتوانند با تقاضا از دادگاه، از یک یا چند کارشناس رسمی دادگستری برای تعیین حق سرقفلی استفاده کنند. کارشناسان با بررسی شرایط ملک، تأسیسات ایجاد شده توسط مستاجر، و سایر عوامل مربوطه، مبلغ حق سرقفلی را تعیین میکنند.
قوانین مربوط به حق سرقفلی:
- قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1356: این قانون مهمترین قانون مربوط به حق سرقفلی است. در این قانون، شرایط و ضوابط مربوط به حق سرقفلی، نحوه مطالبه آن، و نحوه تعیین مبلغ حق سرقفلی بیان شده است.
- رویه قضایی: علاوه بر قانون روابط موجر و مستاجر، رویه قضایی نیز در خصوص حق سرقفلی منبع مهمی است. آراء و نظریات قضایی در این زمینه میتوانند راهنمای مناسبی برای حل و فصل دعاوی مربوط به حق سرقفلی باشند.
نکات مهم:
- مشاوره با وکیل: قبل از هر اقدامی در خصوص حق سرقفلی، مشاوره با یک وکیل مجرب در این زمینه ضروری است. وکیل میتواند با بررسی شرایط شما، راهنماییهای لازم را در خصوص نحوه مطالبه حق سرقفلی و یا دفاع در برابر چنین دعوایی به شما ارائه دهد.
- جمع آوری مدارک: برای اثبات حق سرقفلی خود، باید مدارک و مستندات لازم را جمع آوری کنید. این مدارک میتواند شامل قرارداد اجاره، رسیدهای پرداخت اجاره بها، و مدارکی دال بر ایجاد تأسیسات و بنا در ملک باشد.
- صبر و حوصله: مطالبه حق سرقفلی فرآیندی زمانبر است و ممکن است چندین ماه طول بکشد. بنابراین، باید صبر و حوصله داشته باشید و مراحل قانونی را به طور کامل طی کنید.
در صورت داشتن هرگونه سوال دیگر در خصوص قوانین مطالبه حق سرقفلی، لطفاً آن را مطرح کنید.
