ممنوع الخروجی مرد بابت مهریه در ایران
در نظام حقوقی ایران، مهریه به عنوان حق مالی و الزامآوری است که به زن در قبال ازدواج تعلق میگیرد. در صورت عدم پرداخت مهریه توسط شوهر، زن میتواند از طریق مراجع قانونی برای مطالبه آن اقدام کند. یکی از ابزارهایی که زن برای تضمین وصول مهریه خود میتواند از آن استفاده کند، ممنوع الخروج کردن شوهر است.
ماده 17 قانون گذرنامه جمهوری اسلامی ایران مقرر میدارد که خروج از کشور منوط به اجازه مقامات ذیصلاح است. بر این اساس، زوجه میتواند با مراجعه به دادگاه خانواده و اثبات عدم پرداخت مهریه توسط شوهر، تقاضای صدور دستور ممنوع الخروجی او را صادر کند.
شرایط صدور دستور ممنوع الخروجی:
- اثبات مطالبه مهریه: زن باید با ارائه دادخواست و مستندات، مطالبه مهریه خود را به اثبات برساند.
- عدم پرداخت مهریه: شوهر باید از پرداخت مهریه امتناع کرده باشد و یا توانایی مالی آن را نداشته باشد.
- اعسار و حرج: در برخی موارد، حتی اگر شوهر معسر باشد، دادگاه میتواند با احراز شرایط عسر و حرج برای زوجه، دستور ممنوع الخروجی را صادر کند.
مراحل صدور دستور ممنوع الخروجی:
- طرح دعوی: زن باید با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و یا سامانه ثنا، دادخواست مطالبه مهریه و ممنوع الخروجی شوهر خود را ارائه دهد.
- ** رسیدگی در دادگاه:** دادگاه به دادخواست رسیدگی میکند و در صورت احراز شرایط، حکم به ممنوع الخروجی شوهر صادر میکند.
- ثبت در سامانه: حکم صادره در سامانه مربوطه ثبت میشود و به مراجع ذیربط، از جمله اداره گذرنامه، ابلاغ میشود.
نکات مهم:
- دستور ممنوع الخروجی به طور موقت و تا زمان پرداخت مهریه یا ارائه تامین مناسب از سوی شوهر صادر میشود.
- شوهر میتواند با ارائه وثیقه یا پرداخت مهریه، رفع ممنوع الخروجی خود را از دادگاه درخواست کند.
- در برخی موارد، مانند سفرهای ضروری درمانی یا کاری، شوهر میتواند با موافقت زن یا مجوز دادگاه از کشور خارج شود.
محدودیتها:
- ممنوع الخروجی نباید موجب تضییع حقوق اشخاص ثالث، مانند بستانکاران شوهر، شود.
- در صورت فوت یا حجر شوهر، دستور ممنوع الخروجی لغو میشود.
مهریه چیست؟
مهریه به مالی گفته میشود که مرد در هنگام عقد نکاح به زن خود میپردازد یا تعهد به پرداخت آن میکند. مهریه در اسلام حقی است واجب و شرعی برای زن و در قانون مدنی ایران نیز به عنوان یکی از حقوق زن در عقد نکاح شناخته شده است.
انواع مهریه:
- مهریه عندالمطالبه: در این نوع مهریه، زن هر زمان که بخواهد میتواند مهریه خود را از شوهر مطالبه کند.
- مهریه عندالاستطاعه: در این نوع مهریه، زن فقط در صورتی میتواند مهریه خود را مطالبه کند که شوهر توانایی پرداخت آن را داشته باشد.
- مهریه معین: در این نوع مهریه، مقدار مهریه در زمان عقد مشخص میشود و میتواند به صورت سکه، پول، ملک، یا هر چیز دیگری باشد.
- مهریه نامعین: در این نوع مهریه، مقدار مهریه در زمان عقد مشخص نمیشود و به عرف و شرایط زوجین بستگی دارد.
میزان مهریه:
میزان مهریه هیچ گونه محدودیتی در قانون ندارد و زوجین میتوانند هر مقداری که توافق کنند را به عنوان مهریه تعیین کنند. با این حال، در برخی موارد، مانند طلاق توافقی، ممکن است دادگاه مهریه را به میزان 114 سکه تقلیل دهد.
نحوه پرداخت مهریه:
مهریه به دو صورت نقدی یا قسطی قابل پرداخت است. در صورت توافق زوجین، مهریه میتواند به صورت قسطی و در طول مدت زندگی مشترک پرداخت شود.
ضمانت اجرای مهریه:
مهریه از جمله حقوق مالی زن است و برای مطالبه آن از طریق مراجع قضایی میتوان اقدام کرد. در صورتی که مرد از پرداخت مهریه امتناع کند، زن میتواند اموال او را توقیف کند و از طریق اجراییه مهریه خود را دریافت کند.
نکاتی در مورد مهریه:
- مهریه در مقابل تعهدات زناشویی زن، مانند تمکین، حق مسکن و حق نفقه قرار ندارد.
- زن مستحق دریافت مهریه حتی در صورت طلاق رجعی است.
- در صورت فوت شوهر، مهریه از جمله دیون او محسوب میشود و از ماترک او پرداخت خواهد شد.
- مهریه مشمول مالیات نمیشود.
نحوه پرداخت مهریه
پرداخت مهریه در ایران تابع قوانین و شرایط مختلفی است که در ادامه به شرح آنها میپردازیم:
1. مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه:
- مهریه عندالمطالبه: در این نوع مهریه، زن هر زمان که بخواهد میتواند مهریه خود را از شوهر مطالبه کند و شوهر موظف به پرداخت آن است.
- مهریه عندالاستطاعه: در این نوع مهریه، زن فقط در صورتی میتواند مهریه خود را مطالبه کند که شوهر توانایی پرداخت آن را داشته باشد. به عبارت دیگر، اگر شوهر معسر باشد (توانایی مالی کافی برای پرداخت مهریه را نداشته باشد)، زن نمیتواند او را به پرداخت مهریه مجبور کند.
2. نحوه پرداخت مهریه:
- پرداخت نقدی: رایجترین روش پرداخت مهریه، پرداخت نقدی است. زن میتواند مهریه خود را به صورت نقدی از شوهر دریافت کند.
- پرداخت سکه: مهریه در ایران معمولاً به سکه طلا تعیین میشود. در این صورت، شوهر باید معادل تعداد سکههای مهریه را به زن پرداخت کند.
- پرداخت اموال: شوهر میتواند مهریه را به صورت اموال، مانند ملک، ماشین یا زمین به زن پرداخت کند. در این صورت، باید توافق زن و شوهر در مورد ارزش و نحوه انتقال اموال صورت بگیرد.
- ترکیب روشهای مختلف: شوهر و زن میتوانند در مورد نحوه پرداخت مهریه به توافق برسند و از ترکیبی از روشهای مختلف مانند پرداخت نقدی، سکه، اموال یا تعهدات دیگر استفاده کنند.
3. مراحل قانونی پرداخت مهریه:
- مطالبه مهریه: زن میتواند با مراجعه به دادگاه خانواده و ارائه دادخواست مطالبه مهریه، مهریه خود را از شوهر مطالبه کند.
- دادرسی: پس از ثبت دادخواست، دادگاه به پرونده رسیدگی میکند و در صورت اثبات مهریه، شوهر را به پرداخت آن محکوم میکند.
- اجرای حکم: در صورتی که شوهر از پرداخت مهریه خودداری کند، زن میتواند با مراجعه به دایره اجرای ثبت، حکم دادگاه را به اجرا بگذارد.
4. نکات مهم:
- در صورت فوت شوهر، مهریه از ماترک او پرداخت میشود.
- زن و شوهر میتوانند در مورد نحوه پرداخت مهریه با یکدیگر توافق کنند و این توافق در صورت کتبی بودن، قابل استناد در مراجع قانونی است.
- در صورتی که زن برای مطالبه مهریه به مشکل بر خورد، میتواند از وکیل یا مشاور حقوقی کمک بگیرد.
ممنوع الخروج کردن شوهر در ایران
در حال حاضر، طبق قوانین ایران، همسر (زن یا شوهر) به طور مستقل نمیتواند همسر دیگر خود را ممنوع الخروج کند.
ممنوع الخروجی به طور کلی توسط مراجع قضایی و به درخواست اشخاص ذینفع و یا به دستور مقامات ذیصلاح و بر اساس دلایل و شرایط قانونی خاص انجام میشود.
موارد قابل طرح در دادگاه برای ممنوع الخروجی شوهر:
- مطالبه مهریه: زوجه میتواند برای مطالبه مهریه خود از طریق دادگاه یا اجرای ثبت نسبت به ممنوع الخروجی شوهرش اقدام نماید.
- نفقه معوقه: در صورتی که شوهر از پرداخت نفقه همسر خود امتناع کند، زن میتواند با مراجعه به دادگاه خانواده و اثبات عدم پرداخت نفقه، تقاضای ممنوع الخروجی شوهرش را بدهد.
- ترک نفقه: اگر مرد زندگی مشترک را ترک کند و از پرداخت نفقه و تامین نیازهای همسر و فرزندان خودداری کند، زن میتواند با طرح دادخواست ترک نفقه در دادگاه خانواده، تقاضای ممنوع الخروجی شوهرش را بدهد.
- ضمان: اگر مرد ضامن شخصی باشد و از انجام تعهدات خود امتناع کند، ممکن است توسط مرجع قضایی ممنوع الخروج شود.
- محکومیتهای مالی: در برخی از جرایم مالی، ممکن است به عنوان یکی از مجازاتها، فرد محکوم به ممنوع الخروجی شود.
نحوه اقدام برای ممنوع الخروج کردن شوهر:
- مراجعه به دادگاه: زوجه یا هر شخص ذینفع دیگری باید با در دست داشتن مدارک و مستندات لازم به دادگاه صالح (دادگاه خانواده یا سایر مراجع قضایی حسب مورد) مراجعه کند و دادخواست ممنوع الخروجی شوهر خود را ارائه دهد.
- اثبات مدعا: خواهان باید مدارک و مستندات لازم را برای اثبات ادعای خود به دادگاه ارائه دهد. برای مثال، در مورد مطالبه مهریه، باید رونوشت سند ازدواج، حکم دادگاه مبنی بر محکومیت شوهر به پرداخت مهریه، و سایر مدارک مربوطه ارائه شود.
- رسیدگی دادگاه: دادگاه پس از بررسی مدارک و مستندات و استماع اظهارات طرفین، در صورت احراز شرایط قانونی، حکم به ممنوع الخروجی شوهر صادر میکند.
نکات مهم:
- ممنوع الخروجی باید به موجب حکم دادگاه یا سایر مراجع قضایی ذیصلاح باشد و بدون حکم قضایی امکانپذیر نیست.
- ممنوع الخروجی میتواند موقت یا دائمی باشد.
- در برخی موارد، دادگاه ممکن است به جای ممنوع الخروجی، اقدامات دیگری مانند توقیف اموال یا وثیقه را برای تضمین حقوق خواهان در نظر بگیرد.
- برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط و مراحل قانونی ممنوع الخروج کردن شوهر، میتوانید به وکیل یا مشاور حقوقی مراجعه کنید.
نحوه ممنوع الخروج کردن شوهر بابت مهریه در ایران
در نظام حقوقی ایران، مهریه به عنوان حق قانونی و شرعی زن در قبال ازدواج به او تعلق میگیرد. در صورتیکه شوهر از پرداخت مهریه امتناع کند، زن میتواند از طریق مراجع قانونی برای وصول آن اقدام نماید. یکی از ابزارهایی که زن برای تضمین وصول مهریه خود میتواند از آن استفاده کند، ممنوع الخروج کردن شوهر است.
مراحل قانونی ممنوع الخروج کردن شوهر بابت مهریه:
- طرح دعوی: زن باید با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و یا سامانه ثنا، دادخواست مطالبه مهریه و ممنوع الخروجی شوهر خود را به دادگاه خانواده ارائه دهد.
- اثبات مطالبه مهریه: زن باید در دادخواست خود، مدارک و مستندات مربوط به مهریه، مانند سند ازدواج و یا حکم دادگاه را ارائه دهد و مطالبه مهریه خود را به اثبات برساند.
- بررسی دلایل عدم پرداخت: دادگاه دلایل شوهر برای عدم پرداخت مهریه را بررسی میکند. در صورتی که شوهر معسر باشد (یعنی توانایی مالی برای پرداخت مهریه را نداشته باشد) و یا از پرداخت آن امتناع کند، دادگاه به نفع زن رأی میدهد.
- صدور حکم: در صورت اثبات مطالبه مهریه و عدم پرداخت آن توسط شوهر، دادگاه حکم ممنوع الخروجی او را صادر میکند.
- ثبت در سامانه: حکم صادره در سامانه مربوطه ثبت میشود و به مراجع ذیربط، از جمله اداره گذرنامه، ابلاغ میشود.
نکات مهم:
- ممنوع الخروجی به طور موقت و تا زمان پرداخت مهریه یا ارائه تامین مناسب از سوی شوهر صادر میشود.
- شوهر میتواند با ارائه وثیقه یا پرداخت مهریه، رفع ممنوع الخروجی خود را از دادگاه درخواست کند.
- در برخی موارد، مانند سفرهای ضروری درمانی یا کاری، شوهر میتواند با موافقت زن یا مجوز دادگاه از کشور خارج شود.
- ممنوع الخروجی نباید موجب تضییع حقوق اشخاص ثالث، مانند بستانکاران شوهر، شود.
- در صورت فوت یا حجر شوهر، دستور ممنوع الخروجی لغو میشود.
محدودیتها:
- ممنوع الخروجی تنها در خصوص مهریه عندالطلب (مهریهای که زن میتواند هر زمان که بخواهد آن را مطالبه کند) کاربرد دارد و شامل مهریه عندالاستحقاق (مهریهای که در زمان وقوع طلاق به زن تعلق میگیرد) نمیشود.
- شوهر میتواند با ارائه لایحه اعتراض به حکم ممنوع الخروجی، نسبت به آن اعتراض کند.
راهکارهای جایگزین:
- صلح و سازش: زن و شوهر میتوانند با توافق یکدیگر و تنظیم صلحنامه، مهریه را به طور قسطبندی یا به شکل دیگری پرداخت کنند.
- توقیف اموال: زن میتواند با مراجعه به اجرای احکام دادگاه، درخواست توقیف اموال شوهر را برای وصول مهریه خود بدهد.
مراحل قانونی ممنوع الخروج کردن شوهر
برای ممنوع الخروج کردن شوهر، مراحل قانونی زیر باید طی شود:
1. مراجعه به دادگاه خانواده:
- اولین قدم، مراجعه به یکی از شعب دادگاه خانواده محل اقامت شما است.
- در این مرحله باید دادخواست صدور قرار ممنوع الخروجی را به دادگاه ارائه دهید.
- در دادخواست باید دلایل و مستندات خود را برای ممنوع الخروج کردن همسرتان ذکر کنید.
2. ارائه دلایل و مستندات:
- دلایل و مستنداتی که می توانید برای ممنوع الخروج کردن همسرتان ارائه دهید عبارتند از:
- عدم پرداخت مهریه: اگر همسرتان از پرداخت مهریه شما امتناع می کند، می توانید با ارائه دادخواست مطالبه مهریه و همچنین حکم دادگاه مبنی بر محکومیت همسرتان به پرداخت مهریه، از دادگاه تقاضای ممنوع الخروجی او را کنید.
- ترک نفقه: اگر همسرتان نفقه شما را پرداخت نمی کند، می توانید با ارائه دادخواست مطالبه نفقه و همچنین حکم دادگاه مبنی بر محکومیت همسرتان به پرداخت نفقه، از دادگاه تقاضای ممنوع الخروجی او را کنید.
- سوء رفتار: اگر همسرتان سوء رفتار دارد، می توانید با ارائه مستنداتی از سوء رفتار او، مانند گزارش پزشکی قانونی، نظریه شهود و یا فیلم و عکس، از دادگاه تقاضای ممنوع الخروجی او را کنید.
- فرار از دین: اگر همسرتان قصد فرار از دین و دیون خود را دارد، می توانید با ارائه مستنداتی از این موضوع، مانند پرونده های اجرایی، از دادگاه تقاضای ممنوع الخروجی او را کنید.
3. رسیدگی در دادگاه:
- پس از ارائه دادخواست و مستندات، دادگاه به پرونده شما رسیدگی خواهد کرد.
- در جلسه رسیدگی، شما و همسرتان می توانید دلایل و مستندات خود را ارائه دهید.
- دادگاه پس از بررسی دلایل و مستندات، رای خود را صادر خواهد کرد.
4. صدور قرار ممنوع الخروجی:
- اگر دادگاه دلایل شما را کافی تشخیص دهد، قرار ممنوع الخروجی همسرتان را صادر خواهد کرد.
- این قرار به اداره گذرنامه ابلاغ می شود و از آن تاریخ به بعد، همسرتان بدون اجازه دادگاه نمی تواند از کشور خارج شود.
نکاتی در مورد ممنوع الخروج کردن شوهر:
- ممنوع الخروج کردن شوهر آخرین راه حل برای حل اختلافات بین زوجین است.
- قبل از اقدام به ممنوع الخروج کردن شوهر، سعی کنید از طریق گفتگو و مذاکره با او مشکل خود را حل کنید.
- اگر قصد دارید همسرتان را ممنوع الخروج کنید، حتماً از یک وکیل مجرب مشاوره بگیرید.