گواهی انحصار وراثت چیست؟
گواهی انحصار وراثت سندی رسمی است که وراث قانونی متوفی و سهم هر یک از آنها را مشخص میکند. این گواهی توسط شورای حل اختلاف صادر میشود و برای انجام اموری مانند انتقال اموال متوفی، دریافت وام، انحلال حساب بانکی و … ضروری است.
مراحل دریافت گواهی انحصار وراثت
برای دریافت گواهی انحصار وراثت باید مراحل زیر را طی کنید:
-
جمع آوری مدارک لازم:
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی متوفی و وراث
- اصل و کپی گواهی فوت
- سند ازدواج (در صورت متاهل بودن متوفی)
- اصل و کپی پروانه سکونت متوفی
- فرم مخصوص انحصار وراثت
-
مراجعه به شورای حل اختلاف:
- با در دست داشتن مدارک لازم به nearest شورای حل اختلاف محل اقامت آخرین متوفی مراجعه کنید.
- فرم مخصوص انحصار وراثت را تکمیل و به همراه مدارک به دبیرخانه شورا ارائه دهید.
-
تشکیل پرونده:
- پس از بررسی مدارک، پرونده شما تشکیل میشود و به یکی از قضات شورا ارجاع داده میشود.
-
اظهارنظر وراث:
- در وقت تعیین شده توسط قاضی، شما و سایر وراث باید در شورا حاضر شده و نسبت به سهم خود از遗产 اظهار نظر کنید.
-
صدور گواهی انحصار وراثت:
- پس از بررسی اظهارات وراث و تطبیق آن با قانون ارث، قاضی اقدام به صدور گواهی انحصار وراثت میکند.
نکات مهم
- گواهی انحصار وراثت در دو نسخه صادر میشود که یک نسخه به وراث و نسخه دیگر به اداره ثبت احوال ارسال میشود.
- هزینه صدور گواهی انحصار وراثت بر اساس تعرفه قوه قضائیه محاسبه میشود.
- شما میتوانید برای انجام مراحل انحصار وراثت از وکیل نیز کمک بگیرید.
نحوه صدور گواهی انحصار وراثت در آلمان
گواهی انحصار وراثت (Erbschein) سندی رسمی در آلمان است که وراث قانونی متوفی و سهم هر یک از آنها را مشخص می کند. این سند برای انجام امور مختلفی از جمله انتقال اموال، دریافت وجوه از حساب های بانکی و یا انحلال شرکت متوفی ضروری است.
مراحل صدور گواهی انحصار وراثت:
-
جمع آوری مدارک:
- گواهی فوت متوفی (Todesschein)
- شناسنامه و کارت ملی متوفی
- Familienstammbuch (شناسنامه خانوادگی) متوفی (در صورت وجود)
- Erbvertrag (قرارداد ارث) (در صورت وجود)
- Testament (وصیت نامه) (در صورت وجود)
- Nachlassverzeichnis (فهرست ماترک)
- Nachweis über den letzten Wohnsitz des Erblassers (مدرکی دال بر آخرین محل سکونت متوفی)
- Ausweisdokumente der Erben (مدارک شناسایی وراث)
-
تعیین مرجع صالح:
- ابتدا باید محل صدور گواهی انحصار وراثت را مشخص کنید. این محل معمولا به محل سکونت آخرین اقامتگاه متوفی در آلمان بستگی دارد.
- در برخی موارد، ممکن است لازم باشد برای صدور گواهی انحصار وراثت به سفارت یا کنسولگری آلمان در کشور محل سکونت خود مراجعه کنید.
-
ارائه درخواست:
- شما می توانید به صورت حضوری یا کتبی به مرجع صالح مراجعه و درخواست صدور گواهی انحصار وراثت را ارائه دهید.
- درخواست کتبی باید شامل اطلاعاتی مانند نام و نام خانوادگی متوفی، تاریخ و محل فوت، وراث و سهم هر یک از آنها باشد.
-
پرداخت هزینه ها:
- برای صدور گواهی انحصار وراثت باید هزینه ای را به مرجع صالح پرداخت کنید.
- میزان این هزینه به عواملی مانند ارزش ماترک و تعداد وراث بستگی دارد.
-
بررسی مدارک:
- مرجع صالح مدارک ارائه شده توسط شما را بررسی خواهد کرد.
- در صورت نیاز، ممکن است از شما مدارک اضافی درخواست شود.
-
صدور گواهی:
- پس از بررسی مدارک و احراز صحت آنها، گواهی انحصار وراثت صادر خواهد شد.
نکات:
- شما می توانید برای انجام مراحل صدور گواهی انحصار وراثت از یک وکیل یا مشاور حقوقی کمک بگیرید.
- هزینه صدور گواهی انحصار وراثت را می توانید از مرجع صالح استعلام کنید.
- گواهی انحصار وراثت به زبان آلمانی صادر می شود.
- شما می توانید در صورت نیاز، ترجمه رسمی گواهی انحصار وراثت را به زبان فارسی یا سایر زبان ها دریافت کنید.
مراحل دریافت گواهی انحصار وراثت:
1. دریافت گواهی فوت:
- اولین قدم برای دریافت گواهی انحصار وراثت، مراجعه به اداره ثبت احوال و دریافت گواهی فوت متوفی است. برای این کار به مدارک زیر نیاز دارید:
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی متوفی
- اصل و کپی کارت ملی متقاضی
- گواهی فوت بیمارستان یا پزشک معالج
2. تکمیل فرم درخواست انحصار وراثت:
- پس از دریافت گواهی فوت، باید به یکی از شعب شورای حل اختلاف محل سکونت متوفی مراجعه کنید و فرم درخواست انحصار وراثت را تکمیل نمایید.
3. ارائه مدارک لازم:
- مدارک زیر را به همراه فرم تکمیل شده به شورای حل اختلاف ارائه دهید:
- اصل و کپی گواهی فوت
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی متوفی
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی تمامی وراث
- سند ازدواج در صورت متاهل بودن متوفی
- استشهادیه محضری که توسط دو نفر از شهود ذکور که وراث را میشناسند، تنظیم شده باشد.
4. پرداخت هزینهها:
- پس از ارائه مدارک، باید هزینههای مربوط به ثبت درخواست و چاپ آگهی را در دفاتر خدمات قضایی پرداخت کنید.
5. انتشار آگهی:
- پس از پرداخت هزینهها، شورای حل اختلاف آگهی را در یکی از روزنامههای کثیرالانتشار یا محلی چاپ میکند.
6. رسیدگی به پرونده:
- در وقت مقرر، وراث به همراه مدارک به شورای حل اختلاف مراجعه میکنند و در مورد سهمالارث خود و صحت و سقم اطلاعات ارائه شده در فرم درخواست، مورد تفهیم قرار میگیرند.
7. صدور گواهی انحصار وراثت:
- در صورت عدم وجود معترض، پس از طی مراحل قانونی و احراز صحت اطلاعات، گواهی انحصار وراثت صادر میشود.
نکات:
- در صورت تمایل میتوانید از طریق سامانههای اینترنتی مربوطه به صورت غیرحضوری اقدام به دریافت گواهی انحصار وراثت نمایید.
- اشخاصی که به سن قانونی نرسیدهاند، برای دریافت گواهی انحصار وراثت باید تحت سرپرستی امین باشند.
- در صورت وجود وصیتنامه، مفاد آن در گواهی انحصار وراثت قید میشود.
مدارک لازم برای دریافت گواهی انحصار وراثت:
- اصل و کپی گواهی فوت
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی متوفی
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی تمامی وراث
- سند ازدواج در صورت متاهل بودن متوفی
- استشهادیه محضری
- پرداخت هزینههای مربوطه
مراحل دریافت گواهی انحصار وراثت ممکن است کمی زمانبر باشد، اما با ارائه مدارک کامل و طی مراحل قانونی، میتوانید به راحتی این گواهی را دریافت نمایید.
مدارک لازم برای دریافت گواهی انحصار وراثت در آلمان:
- فرم درخواست گواهی انحصار وراثت: این فرم را میتوانید به صورت آنلاین از وبسایت https://www.bnotk.de/ دانلود کنید و یا به صورت حضوری از اداره ثبت اسناد رسمی (Notariat) دریافت نمایید.
- شناسنامه و کارت ملی باطل شده فرد فوت شده:
- گواهی فوت: این گواهی را میتوانید از اداره ثبت احوال (Standesamt) دریافت کنید.
- استشهادیه محضری: این استشهادیه باید توسط یک اداره ثبت اسناد رسمی (Notar) تنظیم شده و در آن تعداد و نام تمامی وراث به همراه نسبت آنها با متوفی ذکر شود.
- شناسنامه و کارت ملی وراث به همراه کپی برابر اصل:
- وصیت نامه (در صورت وجود): اگر متوفی وصیت نامهای داشته باشد، باید اصل آن را به همراه کپی برابر اصل به اداره ثبت اسناد رسمی ارائه دهید.
نکات:
- در برخی موارد ممکن است مدارکی اضافی نیز مورد نیاز باشد. برای اطلاع دقیق از لیست مدارک لازم، میتوانید با اداره ثبت اسناد رسمی محل اقامت خود تماس بگیرید.
- شما میتوانید به صورت حضوری و یا به صورت غیرحضوری برای دریافت گواهی انحصار وراثت اقدام کنید.
- هزینه دریافت گواهی انحصار وراثت به ارزش ماترک و تعداد وراث بستگی دارد.
مراحل دریافت گواهی انحصار وراثت:
- جمع آوری مدارک لازم
- مراجعه به اداره ثبت اسناد رسمی (Notariat)
- تکمیل فرم درخواست گواهی انحصار وراثت
- ارائه مدارک به اداره ثبت اسناد رسمی
- پرداخت هزینهها
- دریافت گواهی انحصار وراثت
میزان ارث هر یک از وراث در انحصار وراثت، طبق قانون ارث ایران، به نسبت نسب و طبقه وراثی آنها تعیین میشود.
طبقات وراث:
قانون ارث ایران وراث را به سه طبقه تقسیم میکند:
- طبقه اول: پدر و مادر و اولاد (فرزندان)
- طبقه دوم: برادر و خواهر و اولاد آنها (در صورت نبود طبقه اول)
- طبقه سوم: اجداد و اجداد پدر و مادر (در صورت نبود طبقات اول و دوم)
نسب:
نسب به دو دسته نسب فُرودی و نسب صعودی تقسیم میشود:
- نسب فُرودی: نسبی است که از پدر و مادر به اولاد (فرزندان) منتقل میشود.
- نسب صعودی: نسبی است که از اولاد به پدر و مادر منتقل میشود.
میزان سهم ارث هر طبقه:
- طبقه اول:
- پدر: یک ششم ماترک (اموال و دارایی متوفی) در صورت وجود فرزند، و یک دوم در صورت عدم فرزند.
- مادر: یک ششم ماترک در صورت وجود فرزند، و یک سوم در صورت عدم فرزند.
- هر یک از فرزندان ذکور (پسر) دو سهم و هر یک از فرزندان اناث (دختر) یک سهم ارث میبرند.
- طبقه دوم:
- در صورت نبود طبقه اول، هر یک از برادران و خواهران دو سهم و هر یک از اولاد آنها (فرزندان برادر و خواهر) یک سهم ارث میبرند.
- طبقه سوم:
- در صورت نبود طبقات اول و دوم، سهم هر یک از اجداد و اجداد پدر و مادر به ترتیب نسَب و به حَسَب فَرَش (نزدیکی) تعیین میشود.
موارد استثنا:
- مُحرومیت از ارث: برخی افراد در شرایطی از ارث محروم میشوند، مانند:
- قاتل مورث (کسی که عمداً مورث خود را کشته باشد).
- برده.
- کافر (از نظر دین اسلام).
- مرتد (کسی که از دین اسلام خارج شده باشد).
- وصیت: متوفی میتواند تا یک سوم از ماترک خود را وصیت کند، به این معنی که آن را به هر کسی که میخواهد، اعم از وراث یا غیر وراث، ببخشد.
محاسبه سهم ارث:
برای محاسبه دقیق سهم هر یک از وراث، باید به قانون ارث و همچنین شرایط و وضعیت خاص هر پرونده توجه کرد.
محاسبه سهم ارث در آلمان
محاسبه سهم ارث در آلمان بر اساس قانون ارث این کشور (Erbrecht) انجام می شود. این قانون قواعد و ضوابطی را برای تعیین سهم هر یک از وراث در اموال متوفی تعیین کرده است.
عوامل موثر در محاسبه سهم ارث:
- نسبت وراث با متوفی:
- همسر، فرزندان، پدر و مادر، و اجداد از جمله وراث نسبی محسوب می شوند.
- سهم هر یک از این وراث بر اساس درجه قرابت آنها با متوفی تعیین می شود.
- وضعیت تاهل متوفی:
- اگر متوفی متاهل باشد، همسر او نیز به عنوان یکی از وراث محسوب می شود.
- سهم همسر متوفی به وضعیت تاهل متوفی و وجود یا عدم فرزند بستگی دارد.
- وجود وصیت نامه:
- اگر متوفی وصیت نامه ای برجای گذاشته باشد، مفاد آن در محاسبه سهم ارث موثر خواهد بود.
- وصیت نامه می تواند تا حدی از قواعد کلی ارث تبعیت کند یا آنها را تغییر دهد.
روش کلی محاسبه سهم ارث:
- تعیین ماترک:
- ابتدا باید ماترک متوفی را مشخص کرد.
- ماترک شامل تمامی اموال و دارایی های متوفی از جمله اموال منقول و غیرمنقول، دیون و مطالبات می شود.
- محاسبه سهم همسر:
- سهم همسر متوفی به وضعیت تاهل متوفی و وجود یا عدم فرزند بستگی دارد.
- اگر متوفی فرزند داشته باشد، سهم همسر او یک چهارم ماترک خواهد بود.
- اگر متوفی فرزند نداشته باشد، سهم همسر او یک دوم ماترک خواهد بود.
- محاسبه سهم فرزندان:
- اگر متوفی فرزند داشته باشد، سهم هر یک از فرزندان بر اساس تعداد آنها به طور مساوی تقسیم می شود.
- محاسبه سهم سایر وراث:
- پس از کسر سهم همسر و فرزندان، سهم سایر وراث با توجه به درجه قرابت آنها با متوفی محاسبه می شود.
- قانون ارث آلمان قواعد و ضوابط دقیقی را برای محاسبه سهم هر یک از وراث درجات مختلف تعیین کرده است.
تذکر:
- اطلاعات ارائه شده در این پاسخ به صورت کلی است و ممکن است در موارد خاص متفاوت باشد.
- برای محاسبه دقیق سهم ارث در هر مورد خاص، باید به یک وکیل یا متخصص حقوق ارث مراجعه کنید.
ابزارها و نرم افزارهای محاسبه سهم ارث:
در آلمان، برخی از نرم افزارها و ابزارهای آنلاین برای محاسبه سهم ارث وجود دارد. این ابزارها می توانند به شما در برآورد سهم هر یک از وراث به طور تقریبی کمک کنند.
قوانین انحصار وراثت در ایران
قوانین انحصار وراثت در ایران بر اساس دو اصل فقهی و قانونی استوار است:
1. اصل فقهی:
- ارث به موجب نسب و سبب به اشخاصی تعلق میگیرد که در حین فوت مورث زنده بودهاند.
2. اصل قانونی:
- مقررات مربوط به انحصار وراثت در قانون تصدیق انحصار وراثت مصوب 1309 و قانون امور حسبی آمده است.
مهمترین نکات مربوط به قوانین انحصار وراثت در ایران:
-
وراث: به اشخاصی که طبق قانون حق بردن ارث از متوفی را دارند، وراث گفته میشود.
-
سهم الارث: سهم هر یک از وراث از ماترک متوفی، سهم الارث نامیده میشود.
-
ماترک: به اموال و داراییهای متوفی که پس از فوت وی باقی میماند، ماترک گفته میشود.
-
طبقات وراث: وراث به شش طبقه تقسیم میشوند:
- پدر و مادر
- اولاد (فرزندان)
- زن و شوهر
- اجداد (پدربزرگ، مادربزرگ)
- برادر و خواهر
- عموها، عمهها، خالهها و داییها
-
محرومیت از ارث: در برخی موارد، اشخاص از ارث محروم میشوند.
- قتل عمد مورث
- ترک اسلام بعد از بلوغ
- لعان
- نفی ولد
-
وصیت: وصیتنامه، سندی است که شخص در زمان حیات خود برای تعیین تکلیف اموال خود پس از فوت تنظیم میکند.
-
گواهی انحصار وراثت: گواهی انحصار وراثت سندی است که توسط شورای حل اختلاف صادر میشود و در آن اسامی وراث و سهمالارث هر یک از آنها قید شده است.
گواهی انحصار وراثت در ایران
گواهی انحصار وراثت سندی رسمی است که توسط مراجع قضایی صادر میشود و در آن اسامی وراث و سهم هریک از آنها در ماترک متوفی ذکر شده است. این گواهی برای انجام اموری مانند انتقال اموال متوفی، دریافت وام از بانک، انحلال شرکت و… ضروری است.
مراحل دریافت گواهی انحصار وراثت:
-
جمع آوری مدارک لازم:
- گواهی فوت متوفی
- شناسنامه و کارت ملی متوفی
- شناسنامه و کارت ملی وراث
- سند ازدواج (برای وراث زن)
- وصیت نامه (در صورت وجود)
- فرم مخصوص درخواست گواهی انحصار وراثت
- استشهادیه محلی مبنی بر تأیید وراثت
- گواهی پرداخت مالیات بر ارث (برای متوفیان فوت شده بعد از سال 1395)
-
ثبت نام در سامانه ثنا: برای انجام امور قضایی به صورت الکترونیکی، لازم است در سامانه ثنا (https://www.instagram.com/tran.thyna/) ثبت نام کنید.
-
ثبت درخواست الکترونیکی: پس از ثبت نام در سامانه ثنا، میتوانید به صورت الکترونیکی درخواست گواهی انحصار وراثت را ثبت کنید.
-
مراجعه به شعبه تعیین شده: پس از ثبت درخواست الکترونیکی، به شما وقت ملاقات در یکی از شعب شورای حل اختلاف داده میشود. در این جلسه باید اصل مدارک خود را به همراه داشته باشید.
-
دریافت گواهی انحصار وراثت: پس از بررسی مدارک و احراز صحت آنها، گواهی انحصار وراثت به شما داده خواهد شد.
نکات:
- در صورت تمایل میتوانید از وکیل برای انجام مراحل دریافت گواهی انحصار وراثت کمک بگیرید.
- هزینه دریافت گواهی انحصار وراثت به ارزش ماترک و تعداد وراث بستگی دارد.
- گواهی انحصار وراثت نامحدود و محدود دو نوع گواهی انحصار وراثت هستند. گواهی انحصار وراثت نامحدود برای زمانی صادر میشود که ارزش ماترک بیش از 50 میلیون تومان باشد. در غیر این صورت گواهی انحصار وراثت محدود صادر میشود.