در چه مواردی صیغه باطل میشود مشاوره حقوقی

موارد بطلان صیغه در ایران

در ایران، صیغه نیز مانند عقد نکاح، تابع احکام شرعی و قانونی است و در برخی موارد باطل می‌شود.

موارد بطلان صیغه عبارتند از:

1. فقدان شرایط شرعی:

• اهلیت طرفین: زن و مرد باید بالغ، عاقل و رشید باشند و از نظر شرعی اهلیت لازم برای ازدواج را داشته باشند.
• رضایت طرفین: زن و مرد باید به طور آزادانه و بدون اکراه به ازدواج موقت رضایت دهند.
• تعیین مدت: مدت صیغه باید به طور مشخص تعیین و ذکر شود.
• مهر: تعیین مهر در صیغه واجب نیست، اما اگر مهر تعیین شود، باید حلال و مشروع باشد.
• محرمیت: زن و مرد نباید از یکدیگر محرم باشند.

2. فقدان شرایط قانونی:

• ممنوعیت های قانونی: ازدواج موقت با برخی از زنان، مانند زنان شوهر دار، زنان مشرک، زنان زناکار و زنان در حال عده ممنوع است.
• ثبت صیغه: صیغه موقت باید در دفاتر اسناد رسمی ثبت شود.

3. سایر موارد:

• فریب یا غلط: اگر یکی از طرفین با فریب یا غلط به ازدواج موقت رضایت دهد، صیغه باطل می‌شود.
• اجبار: اگر یکی از طرفین به ازدواج موقت مجبور شود، صیغه باطل می‌شود.
• شرط خلاف شرع یا قانون: اگر در صیغه شرطی خلاف شرع یا قانون ذکر شده باشد، صیغه باطل می‌شود.
• فوت یکی از طرفین: با فوت یکی از طرفین، صیغه موقت منحل می‌شود.
• انقضای مدت: با انقضای مدت تعیین شده در صیغه، صیغه موقت منحل می‌شود.

اثبات بطلان صیغه:

اثبات بطلان صیغه بر عهده کسی است که آن را ادعا می‌کند. برای اثبات بطلان صیغه می‌توان از طریق مراجع قضایی و با ارائه مدارک و شواهد اقدام کرد.

پیامدهای بطلان صیغه:

اگر صیغه باطل شود، از ابتدا هیچ اثری بر آن مترتب نخواهد شد و زن و مرد به وضعیت قبل از صیغه باز می‌گردند.

موارد بطلان صیغه موقت در ایران:

صیغه موقت یا نکاح موقت، نوعی ازدواج در اسلام است که برای مدت زمان مشخص و با تعیین مهریه انجام می شود. در ایران، صیغه موقت تابع قوانین مدنی و احکام شرعی اسلام است.

برخی از موارد بطلان صیغه موقت در ایران عبارتند از:

1. فقدان شرایط اساسی نکاح:

• اهلیت طرفین: زن و مرد باید بالغ، عاقل، رشید و دارای اراده صحیح باشند.
• رضایت طرفین: صیغه باید با رضایت کامل زن و مرد انجام شود.
• صحت ایجاب و قبول: ایجاب و قبول باید به الفاظ صریح و روشن و بدون انقطاع و تعلیق باشد.
• معین بودن مدت: مدت صیغه باید به طور مشخص تعیین شود.
• معین بودن مهریه: مهریه باید مالکیت داشته باشد و قابل انتقال باشد.

2. محرمیت:

زن و مردی که با یکدیگر محرم هستند، نمی توانند با هم صیغه موقت محرم شوند. محرمیت نسبی و سببی مانع از صحت صیغه موقت است.

3. وجود همسر دائمی:

مردی که همسر دائمی دارد، نمی تواند بدون رضایت همسر اول خود صیغه موقت محرم شود.

4. عدم رعایت احکام شرعی:

صیغه موقت باید مطابق با احکام شرعی اسلام انجام شود. به عنوان مثال، صیغه در ایام عده و یا در حال احرام حج باطل است.

5. اجبار یا اکراه:

صیغه ای که تحت اجبار یا اکراه یکی از طرفین انجام شود، باطل است.

6. فریب یا تدلیس:

اگر یکی از طرفین دیگری را با فریب یا تدلیس به صیغه موقت راضی کند، صیغه باطل است.

7. شرط خلاف شرع:

اگر در ضمن صیغه شرطی خلاف شرع ذکر شود، صیغه باطل است.

8. انقضای مدت:

با پایان یافتن مدت صیغه، نکاح خود به خود منحل می شود.

9. طلاق:

مرد می تواند با پرداخت نصف مهریه، زن را در صیغه موقت طلاق دهد.

10. فسخ:

در برخی موارد، هر یک از زن و مرد می توانند صیغه را فسخ کنند. به عنوان مثال، اگر زن به دلیل عدم پرداخت مهریه از تمکین شوهر خودداری کند، شوهر می تواند صیغه را فسخ کند.

شرایط اساسی نکاح در اسلام و قانون ایران

نکاح یا ازدواج، مطابق با فقه اسلام و قانون ایران، عقدی است که به موجب آن، زن و مرد به یکدیگر برای تشکیل خانواده و ایجاد رابطه زناشویی مشروع مرتبط می‌شوند. این عقد دارای شرایط و ارکان اساسی است که باید برای صحت آن رعایت شود.

شرایط اساسی نکاح در اسلام:

• اهلیت طرفین: زن و مرد باید بالغ، عاقل و رشید باشند.
• رضایت طرفین: زن و مرد باید به میل و رضایت خود به عقد نکاح تن در دهند.
• ولی عقد: زن در صورتی که باکره باشد، برای عقد نکاح به ولی عقد نیاز دارد. ولی عقد می‌تواند پدر، پدربزرگی پدری، یا وصی منصوب پدر باشد.
• صیغه نکاح: عقد نکاح باید به طور صحیح و با الفاظ شرعی جاری شود.
• مهر: تعیین مهر در عقد نکاح واجب است، هرچند که مقدار آن به توافق طرفین بستگی دارد.
• شاهد: حضور دو شاهد عادل در عقد نکاح مستحب است.

شرایط اساسی نکاح در قانون ایران:

• اهلیت طرفین: مطابق ماده 1041 قانون مدنی، “نکاح صحیح است که شرایط ذیل در آن رعایت شده باشد:”
  • بلوغ: زن و مرد باید به سن بلوغ رسیده باشند. سن بلوغ برای پسران 15 سال قمری و برای دختران 9 سال قمری است.
  • عقل: زن و مرد باید عاقل باشند.
  • رشد: زن و مرد باید رشید باشند، یعنی توانایی اداره امور مالی خود را داشته باشند.
• رضایت طرفین: زن و مرد باید به میل و رضایت خود به عقد نکاح تن در دهند.
• ولی عقد: در صورتی که زن باکره باشد، برای عقد نکاح به ولی عقد نیاز دارد. ولی عقد می‌تواند پدر، پدربزرگی پدری، یا وصی منصوب پدر باشد.
• صیغه نکاح: عقد نکاح باید به طور صحیح و با الفاظ شرعی جاری شود.
• مهر: تعیین مهر در عقد نکاح واجب است، هرچند که مقدار آن به توافق طرفین بستگی دارد.
• شروط ضمن عقد: طرفین می‌توانند در عقد نکاح شروطی را به دلخواه خود درج کنند، مشروط بر اینکه این شروط مخالف با شرع و قانون نباشد.
• ثبت ازدواج: مطابق ماده 10 قانون ثبت احوال، “ازدواج باید در دفاتر ثبت ازدواج به ثبت برسد.”

نکات:

• در صورت عدم رعایت هر یک از شرایط اساسی نکاح، عقد باطل خواهد بود.
• برای آگاهی بیشتر از جزئیات و شرایط مربوط به نکاح، می توانید به مراجع ذی صلاح مانند دفاتر اسناد رسمی ازدواج، محاکم خانواده و یا متخصصان حقوقی و مذهبی مراجعه نمایید.