ضوابط و فرمول خاصی برای محاسبه نفقه وجود ندارد، اما به طور کلی میزان نفقه بر اساس درآمد مرد، وضعیت زن و مخارج اقارب در نظر گرفته می شود. میزان نفقه پس از بررسی وضعیت زندگی زوجین توسط کارشناس نفقه تعیین می شود.
نحوه پرداخت نفقه فرزند
نحوه پرداخت نفقه ممکن است کاملاً به نظر دادگاه و وضعیت زوجین بستگی داشته باشد. برای برخی افراد این بدان معناست که مرد باید نفقه بدهد اما به دلیل خطرات مالی و جانی اجازه ملاقات با همسرش را ندارد. اما در سایر موارد که چنین مشکلی وجود ندارد، معمولاً نفقه ماهانه پرداخت می شود و نحوه پرداخت با توافق طرفین تعیین می شود.
نفقه فرزند نامشروع
حمایت از کودکان شامل کودکان خارج از ازدواج نمی شود. زیرا نمی توان آن را به پدر نسبت داد و یا بدون شرع و موازین قانونی فرزند به دنیا آمد. در این صورت پرداخت نفقه، اثبات پدری و در صورت وجود شرایط دیگر، عقد ولادت طفل در بدو تولد بین دو نفر (زن و مرد) منعقد می شود. هنجار یک تصمیم دادگاه است. فرزند حاصل از لقاح مصنوعی یکی از کسانی است که قانوناً مستحق دریافت نفقه است و بنابراین ممکن است ملزم به پرداخت نفقه شود. فرزندانی که در خانواده پذیرفته می شوند نیز از این حق قانونی بهره مند می شوند.
مشاوره حقوقی در صورت عدم پرداخت نفقه
در ماده 53 قانون حمایت از خانواده آمده است: ((هرکس تمکن مالی داشته باشد و از دادن نفقه به سایر اشخاص دارای تعهدات نفقه امتناع کند به شش درجه حبس معین محکوم خواهد شد.)) اطفال لقاح مصنوعی یا زیر سن. قیمومیت نیز جاری است. بنابراین، ماده قبل اعمال می شود، قانون از پدیده لقاح مصنوعی حمایت می کند زیرا یکی از بدعت های جدید پزشکی است و امتناع از پرداخت نفقه به دلیل لقاح مصنوعی یا حضانت را جرم و مجازات می داند. به طور کلی دو حالت برای درخواست حمایت از کودک وجود دارد:
اگر دعوا از طرف خود طفل شروع شده باشد باید به سن بلوغ رسیده باشد که برای دختر 9 سال و برای پسر 15 سال است. علاوه بر این که بالغ هستید، باید احمق هم باشید. این قانون در آن زمان مورد اعتراض قرار گرفت زیرا در تبصره ۲ ماده ۱۲۱۰ رسیدن به سن بلوغ شرط کافی برای رشید شدن شمرده شده بود. اما در تبصره دیگری از همین ماده، مداخله و تصرف طفل بالغ منوط به اثبات بلوغ او است. رای به اتفاق آرا نتوانست مناقشه را حل کند. بنابراین دادگاه طبق رویه قبلی سن بلوغ را 18 سال تعیین کرد و بدین وسیله کودکان زیر 18 سال را از حق شروع مستقل دادرسی مالی حتی در صورت رسیدن به سن بلوغ محروم کرد. اگر کودک هنوز به سن بلوغ نرسیده است، باید از دادگاه حکم صادر کند تا رسیدگی مستقل را آغاز کند. در مواردی که مادر مسئول نگهداری و حضانت طفل این امکان را دارد که از طرف طفل علیه پدر یا جد پدر اقامه دعوی کند.
آیا عدم پرداخت نفقه جرم است؟
عدم پرداخت نفقه طبق ماده 53 قانون حمایت از خانواده تخلف است. در این ماده آمده است: ((هر کس تمکن مالی داشته باشد و با رضایت زوجه خود از پرداخت نفقه زوجه خود کوتاهی کند یا از دادن نفقه به سایر اشخاص دارای تکلیف نفقه امتناع کند به شش درجه محکوم خواهد شد. رسیدگی و مسئولیت کیفری شاکی خصوصی در صورت انصراف از شکایت، تعقیب کیفری یا اجرای حکم به حالت تعلیق در می آید و یا فرزند بیولوژیک نباشد و یا حاصل لقاح مصنوعی باشد با توجه به شرایط وی پرداخت نفقه فرزند نیز الزامی است.
نحوه مطالبه نفقه
اگر دختر کمتر از نه سال و پسر کمتر از پانزده سال باشد، مادر می تواند از طرف آنها نفقه فرزند را از پدر مطالبه کند. از سن 15 سالگی برای پسران و سنین 9 تا 18 سالگی برای دختران، فرد می تواند پس از دریافت حکم دادگاه، برای نفقه فرزند و پس از 18 سالگی، فرد می تواند از یک ارائه دهنده درخواست نفقه کند. در طلاق توافقی و یک طرفه، دادگاه ملزم به تعیین تکلیف نفقه در صورت داشتن فرزندان مشترک است.
تعدیل نفقه
تصمیمات دادگاه در مورد حمایت از فرزند یا همسر، افشای خانواده نیست. به این معنی که اگر نشان داده شود که شرایط زندگی تغییر کرده است، مانند افزایش تورم، دادگاه می تواند تعدیل نفقه را برای انعکاس شرایط جدید الزامی کند.
میزان نفقه زنان خانه دار
میزان نفقه در نظر گرفته شده برای زن خانه دار حسب شرایط و نظر دادگاه مانند سایر زنان است. اول اینکه در چه خانواده ای بزرگ شده و در جامعه چه جایگاهی داشته است. ثانیاً مهریه او بر حسب نیاز او تعیین شد. این مبلغ عموما بر اساس حقوق شوهر محاسبه می شود.
نفقه زنی که خانه را ترک کرده
دلایل مختلفی می تواند وجود داشته باشد که یک زن در خانه عصبانی می شود. معمولاً نافرمانی و نافرمانی زنان یکی از مهم ترین دلایل فرار زنان از خانه است. در صورتی که زن دلیل منطقی و قانونی نداشته باشد، مرد باید بر اساس تصمیم دادگاه یا حتی با وساطت بزرگان و بزرگان خانواده نسبت به اخراج همسر خود اقدام کند. اگر در این شرایط باز هم زن به خانه بازنگشت، دادگاه حکم عدم تمکین را صادر می کند که به موجب آن، نفقه ای به او تعلق نمی گیرد. گاهی زن به دلیل زندگی، خطرات مالی و دلایل دیگر با عصبانیت از خانه فرار می کند. در این صورت عموماً نفقه طبق نظر دادگاه به وی تعلق می گیرد و از این بابت مشکلی پیش نخواهد آمد.
در چه شرایطی نفقه به زن تعلق نمی گیرد؟
علیرغم تمام مشکلات و موارد مطرح شده، نفقه زوجه غیرقابل پرداخت است و نمی تواند غرامت کلی دریافت کند. با توجه به ماهیت این موارد و سوالات، اگر آنها را درک نکنید، می توانند شما را در این شرایط به دردسر بیندازند. بنابراین توصیه می کنیم شرایطی را که مستحق نفقه نیستید، درک کنید. موارد زیادی وجود دارد که مرد می میرد اما همسرش باردار نیست. در این صورت دیگر نفقه از ترکه به مرد تعلق نمی گیرد. اما در صورت حامله شدن زن تا زمان تولد فرزند باید نفقه پرداخت شود. زمانی که زن طلاق می گیرد، شوهرش باید ظرف 4 ماه پس از طلاق نفقه بدهد که به آن عده می گویند. این سوال ممکن است متفاوت باشد. اگر طلاق با عدم تمکین زن از شوهر واقع شود، نفقه ای به او تعلق نمی گیرد. مدت قراردادهای موقت می تواند از یک ساعت تا 99 سال متغیر باشد. صرف نظر از مدت ازدواج موقت، در این صورت نفقه ای به زن تعلق نمی گیرد.
ترک خانه توسط زن بدون دلیل
هرگاه زن بدون دلایل موجهی از قبیل باطری، خطر جانی و مالی از شوهر خود سرپیچی کند و از خانه فرار کند، مستحق نفقه نخواهد بود. اغلب مراجعین فکر می کنند که اگر در خانه پدری خود زندگی می کردند، سرکشی نمی شد. اما باید بدانید که با وجود اینکه در خانه پدری اش مانده بود، همچنان در حالت نافرمانی به سر می برد و مهریه ای به او داده نمی شد.
در این شرایط هیچ گونه نفقه ای به زوجه تعلق نمی گیرد، بنابراین بهتر است قبل از هر اقدامی در جریان دعوا، اعم از اینکه برای شما در دادگاه خوب باشد یا بد، این کار را انجام دهید. در مورد نفقه و تمام جزئیات مربوط به آن بحث کردیم. هر کدام از این برنامه ها می توانند به شما کمک کنند تا در صورت مشکل در دریافت یا پرداخت نفقه فرزند، بتوانید به راحتی مشکل را حل کنید و دقیقا بدانید که چگونه این مشکل قانونی را حل کنید.
